21/07/2014 14:26
«ՏԻՄ ընտրությունների հետ կապված ԸՕ պետք է փոփոխություններ կատարել»
ՏԻՄ ընտրությունների հետ կապված՝ անհրաժեշտ է որոշակի փոփոխություններ և լրացումներ կատարել ԸՕ-ում: Այսօր այս մասին հրավիրված մամլո ասուլիսում ասաց ՀՀ Համայնքների միության նախագահ Էմին Երիցյանը, ով նշեց, որ իր նախաձեռնությամբ արդեն իսկ մշակվել են մի շարք առաջարկներ, որոնք նախ քննարկվել են համայնքային ղեկավարների հետ, ապա ուղարկվել են նաև տարածքային կառավարման նախարար, փոխվարչապետ Արմեն Գևորգյանին, ինչպես նաև ԱԺ:
«Դրանք կարող են թվալ զուտ տեխնիկակական ու ժամանակավրեպ, բայց շատ կարևոր են: Առաջարկներն ինչպես ուղարկել ենք ԱԺ պատգամավորներին, այնպես էլ համանքի ղեկավարներին և ստացել ենք 400 համայնքների դրական գրավոր արձագանքները»,- նշեց բանախոսը՝ վստահություն հայտնելով, թե այդ առաջարկների մեծ մասը բխում է ոչ միայն Հայաստանի Հանրապետության շահերից, այլև ժողովրդավարության զարգացման սկզբունքից:
Երիցյանի համոզմամբ՝ այդ առաջարկները միտված են տեղական ժողովրդավարացման զարգացման համար: Նրա խոսքով՝ այդ փոփոխությունները թույլ կտան ոչ միայն ուժեղացնել ավագանու դերը հանրության և քաղաքական հանրության՝ այսինքն կուսակցությունների շրջանում, այլև կուժեղացնեն քաղաքացիների մասնակցությունը ՏԻՄ ընտրություններում: Բացի այս՝ Երիցյանն առաջարկում է ՏԻՄ ընտրություններին ներգրավվել նաև 16 տարին լրացած բոլոր երիտասարնդերին, ովքեր նույնպես համարվում են ՀՀ քաղաքացի: Նա ընդգծեց, որ անհրաժեշտ է նաև մեծացնել քաղաքական կուսակցությունների դերը ՏԻՄ ընտրությունների ոլորտում, դրանով իսկ ամրապնդելով տեղական իշխանությունների ինքնուրույնությունը:
«Հայաստանում ՏԻՄ ռեֆորմների ամենաակտիվ փուլը եղել է դա 2002-2008 թվականը: Պետք է փաստենք, որ 2008 թվականից այս կողմ ՏԻՄ ընտրությունների ապակենտրոնացման փուլում մենք դեռ անելիքներ ունենք: Ապակենտրոնացումը եղել և այսօր էլ շարունակում է մնալ ՏԻՄ ընտրությունների և ժողովրդավարության զարգացման թերացումը»,-հավելեց նա՝ նշելով նաև, որ վերջին մի քանի տարիների ընթացքում, ֆինանասկան սղության պատճառով, համայնքները սկսել են ավելի քիչ դերակատարություն ունենալ ՏԻՄ ընտրություններում: «Սա վտանգավոր է այն առումով, որ մի քանի տարի հետո հանրային իշխանությունները իրենց գործառույթը չեն կարող իրականացնել»,- շեշտեց նա:
Երիցյանի խոսքով՝ ԸՕ ով թույլատրվում է համայնքային ընտրություններին մասնակցել նաև քաղաքական կուսակցություններին, որոնք վերջին շրջանում էլ ավելի ակտիվ են հանդես գալիս ՏԻՄ ընտրություններին, սակայն նրանց մասնակցության ֆորմատը դեռ անցումային փուլում է գտնվում: «Նոր փոփոխությունների անհրաժեշտություն կա: Այսօր եթե ապակենտրոնացման փոփոխություններ չեն արվում, ապա դա գալիս է քաղաքական ուժերի շահագրգռվածությունից, որոնք պետք է լրացուցիչ շահագրգռվածություն դրսևորեն, որպեսզի այս խնդիրը դառնա քաղաքական օրակարգի թիվ մեկ հարցը: Մեր ձգտումն է նաև՝ բարձրացնել կուսակցությունների դերը»,- նշեց նա՝ ընդգծելով, թե անհրաժեշտ էական փոփոխություններ կատարելու համար կուսակցությունների կողմից ևս պետք է լինեն նոր առաջարկներ, որպեսզի առաջարկվող ռեֆորմների փաթեթը դառնա մեկ ամբողջական քաղաքական պահանջարկ:
Առաջին և կարևորագույն առաջարկն ըստ Երիցյանի՝ դա տարիքային ցենզն է, որի համար գործող օրենքում սահմանված են տարբեր տարիքային ցենզեր: «Երևանում այլ տարիք է սահմանված, համայնքներում՝ այլ: Այսինքն՝ ստացվում է, որ Հայաստանի քաղաքացիներն ապրելով Երևանում և մարզերում տարբեր իրավունքների տեր են դառնում, որն իրավական չէ: Իսկ երկորդրիը՝ երկրորդված վիճակում է ավագանու դերը: Եթե սահմանվի մեկ միասնական տարիքային ցենզ, կկարևորվի նաև ավագանու դերը»,- մանրամասնեց նա:
Երկրոդ առաջարկը Երիցյանի խոսքով՝ առնչվում է ընտրողների իրավունքին, որի համար նվազագույն տարիք է սահմանվել 18 տարին: Երիցյանի համոզմամբ՝ յուրքանչյուր քաղաքացի, ով ստանում է ՀՀ քաղաքացիություն, այսինքն՝ ստանում է անձնագիր, կարող է և իրավունք ունի ընտրություններին մասնակցել: «ՏԻՄ ընտրությունները տարբերվում են համապետական ընտրություններից, որն առկա է նաև մեր օրենսդրություններում: Ըստ օրենսգրքի՝ ընտրելու իրավունք ունեն նաև ոչ քաղաքացիները, ովքեր որոշակի ժամանակահատված բնակվել են այդ համայնքում: Նախորդ տարի ԸՕ ՏԻՄ ընտրությունների հետ կապված փոփոխություններ են կատարվել՝ մասնակցության ֆորմատներում փոփոխություն է սահմանվել 16 տարին: Դա նշանակում է, որ Կառավարությունն արդեն կես քայլ կատարել է, մնում է հաստատել այդ որոշումը: Սա թույլ կտա ունենալ մոտ 15 հազար լրացուցիչ ընտրողներ, որը արտագաղթ ապրող համայնքների համար շատ մեծ թիվ է կազմում: Բացի այս՝ երիտասարդներն արդեն ապացուցել են, որ իրենք ակտիվ քաղաքացիներ են»,- նշեց նա՝ ընդգծելով, որ դա թույլ կտա նաև տեղական ինքնակառավարման մարմիններին ավելի ուշադիր լինել հենց երիտասարդների նկատմամբ»:
Ինչ վերաբերում է երրորդ և չորրորդ առաջարկներին՝ ապա Երիցյանը նշեց, որ դրանք առնչվում են թեկնածուների հետ: «Ըստ ԸՕ՝ ընտրություններ չեն կայանում, քանի դեռ այլընտրանքային թեկնածուներ չկան: Սա ցույց է տալիս, որ ընտրությունները արհեստական բնույթ են կրում: Մենք առաջարկում են այս կետը հանել: Իսկ հաջորդ առաջարակն առնչվում է լիազորությունների նկարագրությանը: Մենք առաջարկում ենք նաև բոլոր համայնքների ընտրությունների համար ընտրել մեկ միասնական օր: Փնջային համակարգը թուլացնում է ՏԻՄ ընտրությունների նշանակությունը»-ասաց նա՝ նշելով, որ սա տեղական իշխանությունների քաղաքական անկախության խնդիր է, իսկ փնջային ընտրությունների դեպքում ինչ-ինչ խնդիրներ են առաջանում:
Երիզյանը նշեց, որ իրենք առաջարկել են նաև փոփոխություններ, որոնք առնչվում են համայնքի ղեկավարի տեղակալների ու օգնականների հետ: Նրա համոզմամբ՝ համայնքի ղեկավար կարող դառնալ ցանկացած օգնական: «Համայնքի ղեկավարի շամանակավոր պաշտոնակատարը իրավունք ունի ավագանու նիստ անցկացնել: Սա նույնպես հարիր չէ ՏԻՄ Իրավունքներին: Այսինքն՝ նշանակովի պաշտոնյան սկսում է իրականացնել գործառույթներ, որոնք անմիջապես ընտրովի մարմնի գործառույթներն են: Մենք գտնում ենք, որ այստեղ նույնպես փոփոխությունների անհրաժեշտություն կա: Ժամանակավոր պաշտոնակատարը պետք է հաստատվի ավագանու կողմից, որպեսզի ունենա տնօրինելու լիազորություն»,- ասաց նա:
Երիցյանն ասաց, որ առաջարկում են նաև 15 հազար ընտրող ունեցող համայնքներում անցկացնել համամասնական ընտրություններ, ինչն ընստ նրա առանցքային առաջարկույթուն է: Նրա խոսքով՝ դա թույլ կտա լրացուցիչ շահագրգռվածություն առաջացնել քաղաքական ուժերի մոտ:
