23/01/2015 12:57
Լուրջ խթաններ՝ արտահանողներին
Կառավարությունը պատրաստվում է խթանել արտահանումը՝ կիրառելով նոր գործիքներ։ Արտահանողների համար շահութահարկի կտրուկ նվազեցումն, ըստ էության կլինի դրա առաջին քայլը։
Ինչպես համաշխարհային, այնպես էլ Հայաստանի տնտեսության համար տարեսկիզբն այնքան էլ խոստումնալից չէ։ Թերևս դա էլ ստիպում է կառավարությանը միջոցներ ձեռնարկել արտաքին միջավայրում ի հայտ եկած դժվարությունների հետևանքները ներքին տնտեսության մեջ հնարավորինս քիչ կորուստներով հաղթահարելու համար։
Պատահական չէ, որ վերջին օրերին կառավարությունում հաճախակի են տեղի ունենում քննարկումներ՝ տնտեսության աշխուժացման, արտահանման խթանման, նոր ներդրումների ներգրավման, ներքին ռեսուրսների առավել արդյունավետ օգտագործման, առկա տնտեսական միջավայրի և գործարարության համար պայմանների բարելավման ուղղությամբ։
Այդ քննարկումների արդյունքում կառավարությունը հանդես է եկել շահութահարկի մասին գործող օրենքի փոփոխությամբ։ Ընդ որում, դրա ընդունում Ազգային ժողովում համարվեց հրատապ։
Օրենքի փոփոխությունը միտված է արտահանման խթանմանը, ինչը ենթադրում է շահութահարկի լուրջ արտոնություն այն սուբյեկտների համար, ովքեր կկարողանան երկրից արտահանել տարեկան 50 մլրդ դրամի ապրանք։ Կառավարությունն առաջարկում է այդպիսի տնտեսավարողների համար սահմանել ընդամենը 2 տոկոս շահութահարկի շեմ, ինչը 10 անգամ պակաս կլինի գործողից։
Չնայած վերջին տարիներին արտահանման խթանման վերաբերյալ նախաձեռնությունների պակաս Հայաստանում չի եղել, այնուհանդերձ այդ ուղղությամբ գործնական քայլեր շատ քիչ են ձեռնարկվել։ Այդ առումով կառավարության այս որոշումն իսկապես աննախադեպ է՝ թելադրված արտաքին և ներքին միջավայրի իրողություններով։
Առկա դժվարությունների պայմաններում այն կարևոր քայլ է արտաքին շուկաներում հայկական ապրանքարտահանողների մարևրելու և մրցակցելու հնարավորությունների ավելացման ուղղությամբ։ Ինչպես գործադիրի նիստում հայտարարեց վարչապետը, սա կառավարության ոչ ստանդարտ քայլերից է։ Սակայն այն միտված է ոչ միայն արտահանման խթանմանը, այլև դրա միջոցով ներքին ապրանքային և աշխատանքային շուկաների աշխուժացմանը, ինչն անուղղակիորեն կհանգեցնի նաև բյուջեի եկամուտների ավելացմանը։
Կառավարությունը հույս ունի, որ այս նախաձեռնությունը կշահագրգռի ոլորտում ընդգրկված և նման հետաքրքրություններ ունեցող ընկերություններին՝ արտաքին շուկաներում ակտիվացնելու իրենց գործունեությունը։
Իհարկե, արտահանման խթանման ոլորտում գործադիրը չի պատրաստվում բավարարվել այս նախաձեռնությամբ։ Առաջիկայում կառավարությունը հակված է այլ մեթոդներ ևս կիրառել հիմնական թիրախային շուկաներում արտահանումը ընդլայնելու ուղղությամբ։ Մասնավորապես Համաշխարհային բանկի վարկային միջոցների շրջանակներում նախատեսվում է ներգրավել առևտրային հատուկ խորհրդատուներ, որոնց գործունեությունը միտված կլինի թիրախային շուկաներում արտահանման նոր հնարավորությունների բացահայտմանը։