Ինձ հանդիպած գրեթե բոլոր կանայք ցանկացել են ինձանից երեխա ունենալ. Սոս Ջանիբեկյան

Տաղանդը մարդուն տրվում է ի վերուստ, սակայն, երբ դրան գումարվում են նաև գեներն ու միջավայրը, հաջողությունը դառնում է լիարժեք: Life.panorama.am-ի այսօրվա զրուցակիցը դերասան Սոս Ջանիբեկյանն է, ում հնչեղ՝ Ջանիբեկյան ազգանունը կյանքում ոչ խանգարել, և ոչ էլ գործնական հարցերում միջնորդի դեր է ստանձնել: Տաղանդ, աշխատասիրություն և ընտանիքից եկած մշակութային դաստիարակություն. ահա նրա հաջողության գրավականները:

-Այժմ ինչո՞վ եք զբաղված, ի՞նչ նորություններ ունեք:

-Գուցե ամպագոռգոռ հնչի, բայց պետք է ասեմ, որ իմաստության ճանապարհն եմ ընտրել: Նորությունս այն է, որ էությանս համար մի նոր ձեռքբերում ունեմ. արդեն գրեթե կարողանում եմ ոչ միայն ուրիշի կյանքը, գործողությունները չքննադատել, այլ նաև ինքս իմ մեջ մեկնաբանություններ չանել… Ինչ վերաբերում է գործնականին, ապա զբաղվածությունս մեծ է. նկարահանվում եմ ֆիլմերում, հեռուստասերիալներում… Մի խոսքով, օրս հագեցած է սիրածս աշխատանքով:

-Այսօր ամենապահանջարկ ունեցող դերասաններից եք, արդյո՞ք բոլոր առաջարկներն եք ընդունում, թե՞ Ձեր դեպքում ընտրության հնարավորությունը մեծ է:

-Ոչ, բոլորը չեմ ընտրում. եղած վատից փորձում եմ ընտրել մի քիչ ավելի քիչ վատը (Ժպտում է): Իսկ եթե ավելի լուրջ, ապա առաջինն ուշադրություն եմ դարձնում դերին, այնուհետև՝ ֆիլմի որակին, ապա, բնականաբար, նաև վճարվող գումարին:

-Սոս, շատերը Ձեր գերզբաղվածությունը կապում են այդ դաշտում ազդեցիկ ծնողներով: Ձեր ծնողները երբևէ միջամտե՞լ են Ձեր գործունեությանը:

-Իհարկե, ամենամեծ միջամտությունն են ունեցել՝ փոխանցելով իրենց գեները: Իմ երակներում նրանց արյունն է հոսում…Իսկ ինչ վերաբերում է «հայավարի» ասած՝ ծանոթի միջոցով գործի տեղավորվելուն, ինքս երբեք չէի համաձայնի:

-Եթե չմեծանայիք այդ միջավայրում, արդյո՞ք այլ ճանապարհ կընտրեիք:

-Այս հարցը մտապահեք, ես խոստանում եմ՝ մյուս կյանքում ծնվել և մեծանալ ուրիշ միջավայրում… Այդ ժամանակ այս հարցին, անպայման, կպատասխանեմ (ծիծաղում է):

-Գիտեմ, որ մասնագիտությամբ կինոօպերատոր եք: Ինչպե՞ս եղավ, որ այն վերափոխվեց կինոդերասանի:

-Իսկապես, չէի կարողանում ընտրել, թե որն է ինձ հարազատ՝ մարդու անգիտակցությունից մինչև ենթագիտակցություն անցնող իրական գեղեցիկ զգացողությունները, էներգիաները տեսնել, ուսումնասիրել, ֆիքսելը, թե՞ դրանք վերապրելը… Մի օր հասկացա, որ երկուսն էլ ՝ տեսնելն ու վերապրելը, կարող եմ համատեղել դերասանության մեջ: Հակառակ դեպքում վերապրելը դատարկ էր մնում ինձ համար:

-Ձեր եղբայրը՝ Գուրգեն Ջանիբեկյանը, կինոռեժիսոր է, կինոօպերատոր: Երբևէ միասին համագործակցե՞լ եք:

-Ցավոք սրտի՝ ոչ, միայն փոքր տարիքում…Երբ, այսպես ասած, «կապիկություններ» էի անում՝ երազելով դառնալ դերասան, նա ինձ նկարում էր՝ երազելով դառնալ կինոօպերատոր:

-Ի դեպ, դժվար չէ՞ հարազատների հետ աշխատել նույն նախագծում:

-Ինձ համար դժվարը միայն  ոչ պրոֆեսիոնալների հետ աշխատելն է:

-Ծնողների հետ հաճա՞խ եք ստեղծագործական բանավեճեր ունենում:

-Բարեբախտաբար՝ ոչ, քանի որ իմ ծնողներն այն ծնողներից չեն, ովքեր ամբիցիաներ ունեն ինչ-որ  բան սովորեցնելու, որպեսզի հետո հաջողություններս ինչ-որ չափով իրենց հետ կապեն: Նրանք աշխատանքս նայում են, գնահատում, կարծիք հայտնում ու խորհուրդ տալիս: Նույնիսկ ինձ իրավունք են տալիս ժամանակի շունչը փոխանցել իրենց:

-Մինչև վերջերս՝ Ձեզ սերիալներում չէինք հանդիպում: Որա՞կը չէր գոհացնում, թե՞ ժամանակի խնդիր էր:

-Ճիշտն ասած՝ երկուսն էլ: Այժմ արդեն նկարահանվում եմ «Բախտաբեր» հեռուստասերիալում: Կարծում եմ, ընտրության հարցում չեմ սխալվել:

-Որպես դերասան՝ գո՞հ եք Ձեր կարիերայից, հայկական կինոշուկայից:

-Իհարկե ոչ:

-Իսկ ինչո՞ւ Ձեզ թատրոնում չենք հանդիպում:

-Գիտեք, երբ ինձ համար իմ մասնագիտության բոլոր օղակները կատարյալ չեն և ինձ չեն բավարարում արվեստի տեսանկյունից, գոնե «քսակս»  պետք է բավարարված լինի… Այսօրվա թատրոնների մեծամասնությունում նշածս երկու երևույթներն էլ ինձ չեն գոհացնում:

-Սոս Ջանիբեկյանին հանդիպում ենք տարբեր ժանրի կերպարներում: Ձեզ առավել շատ ո՞ր ժանրն է հոգեհարազատ:

-Որտեղ գերակշռում են մարդկային հարաբերությունները:

-Աղջիկները մեզ «չեն ների», եթե չանդրադառնանք անձնականին. կուրախացնե՞ք նրանց, թե՞ կտխրեցնեք՝ ասելով, որ Ձեր սիրտը զբաղված է:

-Զբաղված չէ (ժպտում է):

-Ի դեպ, իգական սեռի երկրպագուները շա՞տ են անհանգստացնում:

-Բացարձակ, երբեմն նույնիսկ հանգստացնում են:

-Որևէ հետաքրքիր դեպք կհիշե՞ք՝ կապված երկրպագուհիների հետ:

-Դեպքեր, առանձնապես չեն եղել: Նախ, ինքս չեմ սիրում, որպես ճանաչված դերասան, չափից առավել ուշադրության կենտրոնում լինել: Աղջիկները, կարծելով, թե բոլորն ինձ ուշադրության կենտրոնում են պահում, փորձում են օրիգինալ լինել ու այդ մղումով՝ նույնիսկ «արհամարհում» են: Չգիտես ինչու, բոլոր աղջիկներն իմ նկատմամբ օրիգինալ լինելու այդ ցանկությունն ունեն (ծիծաղում է):

-Միգուցե մտածում են, որ իրենց ուշադրություն չե՞ք դարձնի:

-Դե, ուրեմն մի բան գիտեն ու ճիշտ են անում, որ չեն էլ փորձում ուշադրությունս գրավել:

-Ընդհանրապես, այն տղաներն, ովքեր անընդհատ կանանց և աղջիկների ուշադրության կենտրոնում են, չեն շտապում ընտանիք կազմելու հարցում և դժվարությամբ են գտնում իրենց «ամբողջացնողներին»: Նման բան կա՞:

-Ձեր ասածի մեջ ճշմարտություն կա…Գիտեք, մեր երկրում, որպեսզի չխախտեն մեր պապերից եկած «ադաթները», շատ հաճախ ամուսնանում են պարզապես այն բանի համար, որպեսզի կարողանան հաճախ կենակցել: Չէ՞ որ դա բնական ցանկություն է, չես կարող զսպել: Իսկ եթե զսպում ես, ապա դա միայն քո առողջության հաշվին, որը կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալ: Ինչ վերաբերում է ինձ, ապա ես երբեք չեմ ապրում նմանատիպ մենթալիտետով կամ ուրիշների կարծիքներով: Չեմ փորձում իմ կյանքին որևէ արհեստական ընթացք տալ: Թող ամեն ինչ լինի բնական, իրական, ներքին ցանկությամբ և ժամանակին: Այստեղ կցանկանամ մեջբերել Բորխեսի խոսքերը. «Ժամանակի հետ քեզ հաշիվ ես տալիս, որ եթե այդ մարդու կողքին ես միայն մենությունդ ուղեկցելու համար, դա անխուսափելիորեն կավարտվի նրան այլևս չտեսնելու ցանկությամբ»:

-Ինչպիսի՞ն պետք է լինի այն աղջիկը, ով կկարողանա Ձեզ «ստիպել» ամուսնական մատանի կրել:

-Առաջին հերթին՝ չստիպի… Ամենակարևորն այն է, որ դա ի սկզբանե պլանավորված և ակնկալված չլինի իր կողմից:

-Երբևէ ամուսնության առաջարկ ստացե՞լ եք աղջիկներից:

-Միշտ… Ինձ հանդիպած գրեթե բոլոր կանայք ցանկացել են ինձանից երեխա ունենալ, իսկ երբ ասել եմ ոչ, չեմ ուզում, բարեբախտաբար, հեռացել են: Ըստ իս, իսկապես սիրող կինը պետք է պատասխաներ. «Եթե ոչ քեզանից, ուրեմն ո՛չ մեկից: Երբ կցանկանաս, սիրելիս, միևնույն է, ես կողքիդ եմ»… Հարաբերությունները պետք է լինեն առանց պարտավորեցնելու: Եթե ի վերջո այդպես էլ չցանկանաս, կարողանաս հանգիստ թողնել և հեռանալ՝ առանց խղճի խայթի: Ատում եմ մարդուն խղճալու զգացումը:

-Երբևէ պատահե՞լ է, որ զղջաք Ձեր ընտրության, կամ ընդհակառակը՝ չընտրելու համար:

-Երբեք: Այստեղ կհիշեմ Նազենի Հովհաննիսյանի՝ վերջերս գրառած միտքը. «Սխալների պատճառով կորուստները մեծ մասամբ ժամանակավոր են, իսկ դրանց թողած դասերը՝ հավերժ»:

-Սոս, ոչ թե սիրահարվածություն, այլ իրական սեր ապրե՞լ եք:

-Կարծում եմ, եթե ապրեի, երբեք բաց չէի թողնի:

- Հայաստանյան մենթալիտետից ելնելով՝ աղջիկ-տղա սիրային հարաբերությունները մինչ ամուսնությունը անկողին չեն հասնում: Երբևէ ունեցել եք նման սիրային կա՞պ, թե՞ Ձեզ համար դա պլատոնական սեր է:

-Կարծում եմ, երբեք չեմ կարող նմանատիպ հարաբերություն կառուցել: Պատկերացնո՞ւմ եք, ամուսնությունից հետո շատ անհամատեղելի լինենք անկողնում, կամ միմյանց դուր չգանք: Չէ՞ որ անկողինը զույգերի երջանկության մեջ նույնպես կարևոր գործոն է:

-Բայց մարդիկ, երբեմն, միմյանց ընտրում են՝ հարմարվելով, դիմացինի մեջ լավ կին, ամուսին, երեխաների լավ մայր ու հայր տեսնելով:

-Ընդհանրապես, նշեմ, որ ես «հարմար» որոշումների կողմնակից չեմ: Այո, Հայաստանում, երբեմն, հենց այդ սկզբունքով էլ միմյանց ընտրում են. աղջիկն ամուսնանում է, որովհետև ընտրյալը նորմալ տղա է, աշխատանք ունի, տղան էլ ամուսնանում է, որովհետև նամուսով աղջիկ է և լավ մայր կլինի: Բայց հետո ամբողջ կյանքում՝ կնոջը մոռանալով, ընկնում է այնպիսի աղջիկների ետևից, որոնց հետ Հայաստանում ամուսնանալն ընդունված չէ, այսպես ասած՝ անհարմար է…Դրա համար զույգերը, եթե ուզում են հետագայում ամուր ընտանիք ունենալ, մինչև ամուսնությունը պետք է միմյանց անկողնում ևս ճանաչեն:

-Նման հարաբերություններում ի՞նչն է պակասում:

Սերը, կիրքը, ուղղակի սկսում ես պայմանավորված ու համակերպված ապրել… Բայց դա իմը չէ: Ես նրան պետք է անկողնում «ցանկանամ», կիրք պետք է լինի: Քանի որ չեմ հասկանում ինչ է դավաճանությունը, այդ պատճառով պետք է միայն նրան ցանկանամ անկողնում: Սա այն հարաբերությունն է, ինչը պետք է լինի նաև մինչև ամուսնությունը:

-Կնախընտրե՞ք, որ Ձեր կինը նույնպես դերասանուհի լինի:

-Կարևորն այն է, թե ինչ տեսակ մարդ կլինի նա:

-Ովքե՞ր են Ձեր ընկերները:

-Նրանք են, որոնց պես կցանկանայի լինել, եթե չլինեի այնպիսին, ինչպիսին, որ կամ:

-Շո՞ւտ եք բորբոքվում:

-Մեծամասամբ՝ ոչ: Միայն այն ժամանակ, երբ դիմացինիս ազդեցությունից տեսնում եմ սեփական թուլությունս: