21/01/2017 11:26
Արտահանման խթանում՝ ի՞նչ է արվում
Վերջերս վարչապետ Կարեն Կարապետյանը հանձնարարական էր տվել որոշ գերատեսչություններին 20-օրյա ժամկետում առաջարկություն ներկայացնել ներմուծումը տեղական արտադրությամբ փոխարինելու վերաբերյալ՝ ըստ առանձին ապրանքների:
Ընդհանուր՝ վատ չէ և դա կտա որոշակի արդյունքներ, սակայն արտահանման ընդլայնման զարգացումը ավելի մեծ դրական էֆեկտ կապահովի մեր տնտեսության համար, հատկապես, եթե արտահանման ծավալների աճը պայմանավորված կլինի պատրաստի ապրանքների աճի հաշվին:
Հայաստանը, լինելով փոքր ներքին շուկայով երկիր, իր տնտեսական զարգացումը պետք է ապահովի արտահանման մոդելի կայացման ճանապարհով: Այսինքն, արտահանման աճը պետք է հանդիսանա տնտեսության զարգացման հիմնական շարժիչ ուժը:
Այսօր արտահանման ապրանքատեսականու և շուկաների կենտրոնացումը բարձր է, ներդրումները ցածր են արտահանման ներուժ ունեցող ճյուղերում, ցածր է արտահանումն սպասարկող լոգիստիկ ծառայությունների, ինչպես նաև արտահանման վարկավորման ու ապահովագրման ծառայությունների զարգացվածության մակարդակը, լիարժեք չի օգտագործվում ԵՏՄ-ի և ԵՄ-ի ընձեռնված հնարավորությունները: Այսպիսի ախտորոշումներ տրվել են կառավարության կողմից 100 օրվա հաշվետության մեջ: Ներկայացնենք, թե ինչ է արվել վարչապետի փոփոխությունից հետո արտահանման խրախուսման բարձրացման առումով:
Նախ ՀՀ դիվանագիտական ներկայացուցչությունների առջև հստակ խնդիրներ դրվեցին հայկական ապրանքների արտահանմանն աջակցելու ուղղությամբ:
2017 թվականի սկզբին կգործի մեկ կանգառի կենտրոնը, որը կգործի բացառապես նոր ձևաչափով՝ այսինքն կլսվեն գործարարների բոլոր խնդիրները և կտրվեն համապատասխան լուծումներ: Դա հատկապես, մեծագույն չափով կնպաստի արտահանողների գործունեությանը:
Մշակվել է և ներկայացվել տեղական արտադրատեսակների առանձնահատկությունը սահմանող չափորոշիչներ ԵԱՏՄ պահանջների համապատասխան, որոնց ընդունումը հնարավորություն կտա առանց խոչընդոտների ապրանքներ արտահանելու ԵԱՏՄ անդամ երկրներ:
Լոգիստիկ կազմակերպությունների հետ քննարկումներ են ընթանում, հայկական փոքր և միջին ձեռնարկությունների արտադրանքի ներկայացմանն աջակցության և արտահանման հնարավորությունների օգտագործման ուղղությամբ:
«Հավատարմագրման ազգային մարմին» ՊՈԱԿ-ը դարձել է հավատարմագրման եվրոպական համագործակցության ասոցացված անդամ և ստորագրվել է անդամակցության համաձայնագիր: Դա հնարավորություն կընձեռի «Հավատարմագրման ազգային մարմնի» կողմից հավատարմագրված լաբորատորիաների կողմից ներկայացված փորձաքննության արդյունքների ճանաչմանը ԵՄ-ի երկրներում:
Բանակցություններ են տարվում Իրանի Ստանդարտների և արդյունաբերական հետազոտությունների ինստիտուտի հետ Հայաստանում կատարված սերտիֆիկացման արդյունքները ճանաչելի դարձնելու ուղղությամբ: Դա թույլ կտա Հայաստանում կատարված համապատասխանության գնահատման արդյունքները ճանաչելի դարձնել Իրանի Իսլամական Հանրապետությունում։
Շարունակվում են Իրանի հետ աշխատանքները ազատ տնտեսական գոտու ձևավորման ուղղությամբ։ Մշակվել են ազատ տնտեսական գոտու ստեղծման հայեցակարգային մոտեցումներ և գործարար ծրագիրը: Նախատեսվում է, որ մինչև ապրիլ ամիսն ազատ տնտեսական գոտու ստեղծման աշխատանքներն սկսված կլինեն:
Արաբական Միացյալ Էմիրությունների հետ պայմանավորվածություններ են ձեռք բերվել հայկական գյուղմթերքի և սննդամթերքի արտահանման ուղղությամբ: Ներկայումս բանակցություններ են տարվում ռուսական մի շարք ընկերությունների հետ հայկական արտադրանքի արտահանման ուղղությամբ։ Հայկական պանրի արտահանման նպատակով ընկերությունները բանակցություններ են վարում նաև ռուսական առևտրային ցանցերի հետ։
Սակայն ամենակարևորն այն է, որ 2017 թվականի սկզբին կպարզեցվեն արտահանողներին ԱԱՀ-ի վերադարձման մեխանիզմները և կսահմանվեն ԱԱՀ-ն արտահանողներին վերադարձնելու ժամկետների փուլային կրճատման մոտեցումները: Կարևոր է, որ պետությունը հարկային և մաքսային քաղաքականության միջոցով խթանի պատրաստի արտադրանքի արտահանմանը, որպիսի հումքային արտադրանքի և կիսաֆաբրիկատների փոխարեն ավելի մեծ ավելացված արժեք ունեցող ապրանքների արտահանումը ավելանա:
Նախատեսվում է այս տարի ներդնել նաև արտահանման ապահովագրության կատարելագործման նոր մոտեցումներ:
Այս և հետագայում նախատեսվող այլ քայլերը կպաստեն նեղ ուղղվածությամբ արտահանող տնտեսությունից անցումը դեպի դիվերսիֆիկացված, ինչպես նաև բարձր մրցունակություն ունեցող ապրանքների արտահանմանը: