23/02/2017 16:36
Որտեղ թողել էր, նույն դիրքով մնացել էի. «Մարիո Պյուզո»-ն էր ընկել ձեռքս. Էրիկ Անթառանյանը՝ նվեր ստացած ու նվիրած գրքերի ու գրական արկածների մասին
Թեև գրքի համար պաշտոնական տոն կա հռչակված՝ փետրվարի 19-ը, սակայն ընթերցասեր հասարակության համար գրատոն է ամեն օր: Գիրք նվիրում են ցանկացած առիթի՝ ծնունդ, կնունք կամ անառիթ: Ի վերջո, սովորելու, մտահորիզոնը զարգացնելու համար տոն ու առիթ հարկավոր չէ:
Ինչևիցե, փետրվարի 19-ին խանութներից ամենաշատ սպառվող ապրանքը գիրքն էր: Օգտակար և ուսուցողական ակցիայից հետ չէր մնում ոչ-ոք՝ պաշտոնյան, դերասանը, հաղորդավարն ու սովորական քաղաքացին գրախանութների օրվա սպառողն էին:
Հայաստանի Հանրային հեռուստաընկերության միջազգային կապերի բաժնի ղեկավար, հաղորդավար Էրիկ Անթառանյանի՝ օրվա առաջին նվերը 15 տարի անց իրեն վերադարձած սեփական գիրքն էր, որն էլ անմիջապես գտավ նոր հասցեատիրոջը:
«Փետրվարի 19-ին, վերջապես, 15 տարի անց, կարևոր մի գիրք ստացա, բայց ոչ թե նվեր, այլ՝ վերադարձ: Չնայած, 15 տարի անց դա նվեր էլ կարելի էր համարել… Վլադիմիր Նաբոկովի գիրքը ինձ հենց եթերում հետ վերադարձրեց Թինան, ով վերցրել էր կարդալու: Այդ պահին Արքմենիկ Նիկողոսյանն էր տաղավարում, ասաց. «Գիրք նվիրելու օրվա կապակցությամբ մեկին նվիրիր, միևնույն է՝ շուտով հայերենն է լույս տեսնելու, այն էլ՝ Զավեն Բոյաջյանի անզուգական թարգմանությամբ»: Անմիջապես հետևեցի խորհրդին ու տվեցի առաջին իսկ մարդուն, ով ցանկացավ ինձանից վերցնել այն», - Aysor.am-ի հետ զրույցում ժպիտով պատմեց Էրիկը:
(106)(54).jpg)
«Տուն» վերադարձած Նաբոկովի «Լոլիտայի» նոր տերը Հանրայինի մարկետինգի ղեկավար Ալեքսանդր Պլատոն էր: Թինային էլ Էրիկից նվեր հասավ Նարեկ Գալստյանի «Ախպարները»:
Ընթերցասեր Էրիկ Անթառանյանի գրքային նվերները չեն սահմանափակվում միայն մեկ օրով: Հաղորդավարը տարվա ընթացքում հաճախ է գրքեր ստանում ու նվիրում: Երբեմն էլ «սրտնեղում» է՝ շատերը խոստանում ու չեն նվիրում:
«Բուկինիստի աշխատակիցներից Անի Հաս Ղազարյանը սրանից մի քանի շաբաթ առաջ նվիրեց Օրհան Փամուկի «Ձյունը», Էդգար Կոստանդյանն էլ իր «Կուկուն» է խոստացել, բայց դեռ չունեմ: Մի քանի օրից Նարեկ Մալյանի «Զրոյական կետ»-ը դուրս կգա, դա էլ արդեն «նվիրել» են խոստումով, սպասում եմ… Իսկ եթե լուրջ, ինքս ինձ ու մեր ընտանիքին մեծ նվեր արեցի. գրքերի հատորյակներ կային, որ վաղուց էի փնտրում ու հիմա գտա ու գնեցի, այն էլ՝ ջրի գնով: Խոսքը «Համաշխարհային գրականության» 200 հատորյակի ու «Դասականներ ու ժամանակակիցների» 171 հատորյակի մասին է: Գնել եմ, ու հիմա ռեստավրացիայի շրջանն են անցնում ու տեղ կզբաղեցնեն իմ գրադարակում, հատորներից որոշներն էլ՝ սեղանին», - նշեց նա:
Երբեմն ինքներս ենք հուշում դիմացինին՝ ե՞րբ ու ի՞նչ գիրք կցանկանայինք նվեր ստանալ.
«Գիտեք, դա պերմանենտ պրոցես է… Կցանկանայի ստանալ այն գիրքը, որը դեռ չեմ կարդացել: Մի փոքր էլ կսպասեմ՝ թե չնվիրեն, ուղղակի կգնեմ: Որովհետև, երբ կարդալու կարիքն ունես, չես կարող սպասել: Մի հարցազրույցում արդեն նշել եմ, հիմա Քամյուի «Օտար»-ն եմ ուզում, մեկ երկու օր էլ կսպասեմ, չտան՝ կգնեմ: Ընկերս՝ Անանյան Արամն իր «Հայոց ցեղասպանության գործոնը հայ-թուրքական հարաբերություններում» աշխատությունը նվիրեց, կուզենայի նաև ունենալ Աբրահամ Գասպարյանի «Ներքաղաքական գործընթացների իրողությունները Մերձավոր Արևելքում» ժողովածուն: Հիմա այս թեման առավել քան էական է, ինձ հետաքրքիր է իմանալ Աբրահամի հայացքը», - ընդգծեց մեր զրուցակիցը:
Ժանրային նախասիրություն Է. Անթառանյանը չունի: Ամեն տարիք իր ասելիքն է թելադրում: Գրքեր էլ կան, ինչպես սերը՝ տարիք չեն հարցնում:
«Դժվար է ասել, նշել կոնկրետ ուղղություն: Երբեմն էլի հեքիաթ եմ ուզում կարդալ, երբեմն՝ ժամանակակից գրողների: Այս գրքաբումի պարագայում, այն էլ խիստ զբաղված գրաֆիկ ունենալով՝ պիտի խնամքով ընտրել, որ ժամանակիդ վատնման համար չափսոսաս: Թեպետ հաճույքով երբեմն նաև վերընթերցում եմ՝ հասկանալով, որ կան գրքեր, որոնք ժամանակաշրջան ու տարիք չեն ճանաչում: Հեկտոր Մալոյի «Առանց ընտանիքի»-ն ու նրա հերոսները կան բոլոր ժամանակներում: Պարզապես Վիտալիսին, Ռեմիին պետք է տեսնել հասարակության մեջ», - նկատեց հաղորդավարը:
Էկրանային և գրքային հերոսները երբեմն այնքան ազդեցիկ են լինում, որ մեր բնավորության ու մտածելակերպի վրա որոշ ազդեցություն են թողնում: Կամ, պարզապես, սիրո ու խղճի զգացում արթնացնում:
«Չեմ խուսափի ոչ օրիգինալ երևալուց: Ժամանակին Դյումայի կոմսի (Կոմս Մոնտե Քրիստո` Ն.Մ.) հետ սովորում էի ձգտելու և հանուն նպատակի ոչնչի առջև չկանգնելու արվեստը, հետո Բեգբեդերի հերոսների հետ փնտրում էի «Իդեալ», կամ էլ խորհում ամենատարբեր հարցերի շուրջ Կոուելոյի Վերոնիկայի հետ: Եղել է նաև ժամանակ, երբ Դրայզերի Յուջին Վիթլայի նման ուզել եմ առանձնանալ, մեկուսանալ, ինքնամաքրվել ու...», - խոստովանեց Է. Անթառանյանը:
Առաջին կարդացած գիրքը չի մտաբերում, բայց գիտակից կյանքում առաջին ստեղզծագործությունները մինչև հիմա հիշվում են: Թե որտե՞ղ է հանգրվանում ստեղծագործողների հարստությունը՝ տեղը գիտեր, ներս մտնելու ու ամբողջ օրն այնտեղ անցկացնելու հրաշալի հնարավորություն ուներ: Թեև, երբեմն, կարդալը «պատուհաս» էր դառնում:
«Առաջին գիրքս չեմ հիշում: Բայց «ՊըլըՊուղին», «Մխիթար Սպարապետն» ու հենց նույն «Առանց ընտանիքի»-ն գիտակից կյանքում կարդացածս գրքերից առաջիններից են եղել: Տատիկս Ավ. Իսահակյանի անվ. Գրադարանում էր աշխատում, կարդում էի անդադար: Եբեմն պարապմունքից հետո գնում էի նրա մոտ, մի անկյունում նստում և սուսուփուս կարդում, մինչև կվերջացներ աշխատանքը: Մի անգամ ինձ մոռացել էր ու գնացել տուն: Դուռն էլ արդեն փակել էին, դուրս գալ չէի կարող: Միայն որոշ ժամանակ անց էր հասկացել, որ ինձ թողել է գրադարանում: Որտեղ թողել էր, նույն դիրքով մնացել էի. «Մարիո Պյուզո»-ն էր ընկել ձեռքս...Դե, հասկանում եք, կտրվել չէի կարող», - ծիծաղելով վերհիշեց Aysor.am-ի գրքասեր զրուցակիցը:
Երկու որդիների հայր Էրիկ Անթառանյանի զավակներն էլ պահանջկոտ են՝ մեկի հետ պետք է խոսել ու պատմել, մյուսի համար՝ կարդալ:
«Փոքրը դեռ ոչ կարդալ գիտի, ոչ էլ խոսել, նրան պատմել է պետք, հետը խոսել: Այն ամենն, ինչ մատիկով ցույց է տալիս ու հարցական նայում վրադ՝ բացատրել: Իսկ ավագ որդիս արդեն 5 տարեկան է, ու թեև ինքնուրույն չի կարդում, բայց ինքն է ստիպում ամեն օր, ինչքան էլ հոգնած լինեմ՝ նստեմ ու իր համար առնվազն մի քանի վերնագիր կարդամ «Большая книга «Почему»»-ից: Երբեմն կարծում եմ, որ չի լսում, սակայն կանցնեն օրեր ու մեկ էլ հանկարծ կխոսի գրավիտացիայի կամ ստալագմիտների մասին: Հարցնում եմ՝ բա որտեղի՞ց ես լսել, շատ զարմացած նայում է վրաս ու ասում. «Ի՞նչ է, մոռացար, այն օրը դու էիր կարդում ինձ համար»… Սպունգի պես կլանում է, ու ինձ ստիպում անընդհատ իր համար կարդալ: Ես էլ, միակ առաջարկն է, որ չեմ մերժում», - մեզ հետ զրույցը ժպիտով եզրափակեց հաղորդավարը:
