Նախարարությունների թիվն ու անունները չեն փոխվի, կլինի առաջին փոխվարչապետ և նրանք բոլորը կերդվեն. նոր օրինագիծը դրվել է քննարկման

Հայաստանի Սահմանադրության 147-րդ հոդվածի պահանջով Արդարադատության նախարարությունը հանրության քննարկմանն է հանձնել «Կառավարության կառուցվածքի և գործունեության մասին» օրենքի նախագիծը։ Փետրվարի 8-ից հետո փաստաթուղթը կներկայացվի կառավարության դատին, հետո՝ Ազգաին ժողով։

Այսպես, արդեն ապրիլինի ձևավորվելիք նոր կառավարությունն ունենալու է վարչապետ, առաջին փոխվարչապետ, երկու փոխվարչապետներ և նախարարներ: Ըստ շրջանառվող լուրերի՝ առաջին փոխվարչապետի պաշտոնում նշանակվելու է ներկայիս վարչապետ Կարեն Կարապետյանը։

Նախարարությունների թվի կամ կազմի փոփոխություն չի լինի և դրանք կլինեն այնպես, ինչպես այժմ է՝

1) աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը.
2) առողջապահության նախարարությունը.
3) արդարադատության նախարարությունը.
4) արտակարգ իրավիճակների նախարարությունը.
5) արտաքին գործերի նախարարությունը.
6) բնապահպանության նախարարությունը.
7) գյուղատնտեսության նախարարությունը.
8) էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարությունը.
9) կրթության և գիտության նախարարությունը.
10) մշակույթի նախարարությունը.
11) միջազգային տնտեսական ինտեգրման և բարեփոխումների նախարարությունը.
12) պաշտպանության նախարարությունը.
13) սպորտի և երիտասարդության հարցերի նախարարությունը.
14) սփյուռքի նախարարությունը.
15) տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարությունը.
16) տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությունը.
17) տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարարությունը.
18) ֆինանսների նախարարությունը:

Նոր կառավարությունը կազմավորվում է վարչապետ նշանակվելուց հետո՝ տասնհինգօրյա ժամկետում: Իր նշանակումից հետո վարչապետը 5-օրյա ժամկետում Հանրապետության նախագահին է ներկայացնում առաջին փոխվարչապետի, փոխվարչապետների և նախարարների թեկնածու նշանակելու մասին գրավոր առաջարկություն, որը ներառում է համապատասխան թեկնածուի ազգանունը, անունը, հայրանունը և համապատասխան պաշտոնը, որտեղ առաջարկվում է նշանակել նրան:

Հատկանշական է, որ վարչապետի գրավոր առաջարկությանը կից Հանրապետության նախագահին ներկայացվում են նաև  հայերենին տիրապետելու հանգամանքը հավաստող փաստաթղթի պատճենը կամ Հայաստանի Հանրապետության կրթության և գիտության նախարարության կողմից տրված տեղեկանքը։

Կառավարության անդամի նշանակման հարցը մի փոքր բարդացվել է. նախարարի մասին բոլոր փաստաթղթերը ՀՀ նախագահին ներկայացնելուց հետո, վերջինը 3-օրյա ժամկետում հրամանագիր է ընդունում առաջարկված թեկնածուին Կառավարության անդամ նշանակելու վերաբերյալ կամ դիմում է Սահմանադրական դատարան: Այստեղ, ՍԴ անդամները պետք է ստուգեն՝ արդյոք ներկայացված թեկնածուն համապատասխանում է այդ պաշտոնին նշանակվելու համար, թե ոչ։ Կառավարությունը համարվում է կազմավորված, եթե նշանակվել են Կառավարության անդամների առնվազն երկու երրորդը: Կառավարության անդամն իր լիազորությունները ստանձնում է Հանրապետության նախագահի հրամանագրի հրապարակման պահից։

Լիազորությունները ստանձնած կառավարության անդամները, նոր նախագծով, երդվելու են ՀՀ նախագահի ներկայությամբ՝ նրա նստավայրում։ Նրանց երդման տեքստը հետևյալն է՝ «Հանուն համազգային նպատակների իրականացման և հայրենիքի հզորացման՝ երդվում եմ բարեխղճորեն կատարել ժողովրդի առջև ունեցած պարտավորություններս, պահպանել Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությունը և օրենքները, նպաստել Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության և շահերի պահպանմանը, հավատարիմ մնալ կառավարության անդամի բարձր կոչմանը»:

Եթե բանը հասնի կառավարության կազմում փոփոխություններ կատարելուն, ապա դա անելու է ՀՀ նախագահը՝ վարչապետի առաջարկությամբ։

Օրինագծով նաև սահմանվում են վարչապետի հրաժարականի հիմքերը.

եթե նա կորցրել է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիությունը կամ ձեռք է բերել այլ պետության քաղաքացիություն կամ խախտել է սույն օրենքով սահմանված անհամատեղելիության պահանջները:

Համարվում է, որ վարչապետի պաշտոնը թափուր է այն դեպքերում, երբ՝
1) վարչապետը մահացել է.
2) վարչապետի նկատմամբ կայացված մեղադրական դատավճիռը մտել է օրինական ուժի մեջ.
3) վարչապետին անգործունակ, սահմանափակ գործունակ կամ անհայտ բացակայող ճանաչելու մասին վճիռը մտել է օրինական ուժի մեջ:

Բացի այդ, եթե վարչապետն իր նշանակումից հետո հնգօրյա ժամկետում Հանրապետության նախագահին չի առաջարկում փոխվարչապետների և նախարարների թեկնածուներին՝ առնվազն երկու երրորդին, ապա համարվում է, որ վարչապետը հրաժարական է ներկայացրել: Իսկ վարչապետի հրաժարականի դեպքում Հանրապետության նախագահն անհապաղ հրամանագիր է ընդունում Կառավարության հրաժարականն ընդունելու մասին:

Այս օրինագիծը սահմանում է նաև վարչապետի իրավասությունները, գործունեության դաշտը։ Օրինակ՝ վարչապետը նախարարի առաջարկությամբ սահմանում է փոխնախարարների թիվը, նշանակում է փոխնախարարներին, հաստատում է նախարարությունների կանոնադրությունը և աշխատողների թվաքանակը։ Նաև ձևավորում է իր աշխատակազմը, որը պետական կառավարչական հիմնարկ է և դադարում է գոյություն ունենալ վարչապետի որոշմամբ։ Առաջին փոխվարչապետը կարող է փոխարինել վարչապետին նրա բացակայության ժամանակ։

Այս օրինագծով ևս կառավարության նիստերը հրավիրվելու են շաբաթական մեկ անգամ և այն վարելու է վարչապետը։ Կառավարության նիստերին ներկա գտնվելու իրավունք ունեն Հանրապետության նախագահի աշխատակազմի ղեկավարը, Ազգային ժողովի աշխատակազմի ղեկավարը, վարչապետի աշխատակազմի ղեկավարը, Կառավարությանը և վարչապետին ենթակա մարմինների ղեկավարները, վարչապետի մամուլի քարտուղարը, ինչպես նաև վարչապետի կողմից հրավիրված այլ անձինք:

Այս օրինագիծը դեռ քննարկվելու է խորհրդարանում և հնարավոր է կատարվեն փոփոխություններ։