13/11/2018 15:25
Երևանի Կենդանաբանական այգու առյուծների քնեցման համար նախկին աշխատակիցը մեղադրում է տնօրենին, այգուց պնդում են՝ կենդանիները հիվանդ էին
Օրերս Facebook սոցիալական ցանցում տարածվեցին անկած առյուծների ու մուֆլոնների լուսանկարներ՝ նշումով, որ կենդանիների սպանության դեպքերը տեղի են ունեցել Երևանի Կենդանաբանական այգում։
Լուսանկարները՝ Անժելիկա Ջավադյանի Facebook-ի էջից։
Aysor.am-ի հետ զրույցում Կենդանաբանական այգու հանրային կապերի պատասխանատու Ռուբեն Աբրահամյանը նշեց, որ այգում նման դեպք առնվազն վերջին 6-8 ամիսներին չի գրանցվել.
«Վերջին 6-8 ամսվա ընթացքում այգում նման դեպք չի գրանցվել։ Ես՝ որպես հանրային կապերի պատասխանտու, Կենդանաբանական այգում աշխատում եմ մարտից, ու մեզ մոտ նման դեպք չի եղել», - ասաց Ռուբեն Աբրահամյանը։
«Ամենայն հավանականությամբ, խոսքը նախկինում եղած դեպքերի մասին է, որոնց վերաբերյալ այգին տեղեկացրել է լրատվամիջոցներին։ Իսկ ինչու՞ են դրանք սկսել հիմա տարածել, պետք է հարցնել տարածողներին», - ավելացրեց նա։
Իրավիճակը հասկանալու նպատակով Aysor.am-ը կապվեց լուսանկարները սոցցանցերում տեղադրած Անժելիկա Ջավադյանի հետ, ով չհերքեց՝ լուսանկարների դեպքերը նոր չեն, եղել են նախկինում։ Բայց ինքն առաջին անգամը չէ, որ բարձրաձայնում է այգում ստեղծված իրավիճակի մասին.
«Ես 6 տարի աշխատել եմ Երևանի Կենդանաբանական այգում և աշխատանքից դուրս եմ եկել սեփական դիմումի համաձայն՝ 2017թ. նոյեմբերին, քանի որ դեմ էի այն վերաբերմունքին, որ կա կենդանիների հանդեպ այգում», - ասաց Անժելիկա Ջավադյանը։
Նա նշեց՝ նախկինում հարցի վերաբերյալ դիմումներ է գրել Երևանի քաղաքապետարան և բնապահպանական տեսչական մարմին։ Երկու կառույցից էլ, սակայն, որևէ արձագանք չի ստացել։
«Անդրադառնամ, մասնավորապես, առյուծների սպանության դեպքին։ Սպանված առյուծների լուսանկարներն ինձ ուղարկել են աշխատակիցները, որոնք հասկանալի պատճառներով վախենում էին անձամբ խոսելուց։ Պատմությունը սկզբից սկսեմ. մոտ երկու տարի առաջ ծագեց Գյումրիում երեք էգ առյուծների խնդիրը, որոնք պահման պայմաններ չունեին ու սովամահ էին լինում։ Այն ժամանակ, որպես Երևանի կենդանաբանական այգու տնօրեն` Ռուբեն Խաչատրյանից հարցրեցին՝ «ի՞նչ պետք է անել նրանց հետ», նա պատասխանեց՝ «պետք է քնեցնել»։ Իրավիճակին, սակայն, արձագանքեցին Եվրոպայից, եթե չեմ սխալվում Լոնդոնից, և Բրիջիթ Բորդոյի կենդանիների պաշտպանության կազմակերպությունից ուղարկվեց դիմում, թե իրենք պատրաստ են հոգալ այդ առյուծների պահման ու փրկության բոլոր ծախսերը։ Ռուբեն Խաչատրյանը միանգամից նախաձեռնությունը վերցրեց՝ ասելով, որ «այո՛, ես կզբաղվեմ այդ առյուծներով»։ Նա նաև Հայաստանում FPWC կազմակերպության ղեկավարն է ու այդ առյուծների պահման համար նա այն ժամանակ շատ մեծ գումար ստացավ։ Բացի այդ պարբերաբար գումար է փոխանցվում այդ առյուծների կերի համար։ Սկզբում այդ երեք էգ առյուծները պահվում էին FPWC-ի՝ Ուրցաձորում գտնվող տարածքում», - պատմեց Անժելիկա Ջավադյանը։
Նա նշեց՝ Գյումրու էգ առյուծների փրկությունից որոշ ժամանակ անց Երևանի Կենդանաբանական այգում սկսեցին տեղի առյուծների համար նոր ազատավանդակներ կառուցել, հենց այդ ժամանակ էլ բարձրացվեց այգու երեք որձ առյուծներին քնեցնելու հարցը.
«Ռուբեն Խաչատրյանն աշխատողների ժողով արեց ու ասաց, որ առյուծները ոչ այնքան երիտասարդ են ու մենք պետք է քնեցնենք նրանց։ Ես, քանի որ այդ առյուծների հետ անմիջականորեն աշխատում էի, ու նաև մյուս աշխատակիցները դեմ էինք՝ ասելով, որ 15 տարեկանը մեծ տարիք չէ առյուծի համար։ Բոլորս էինք դեմ ու այդ հարցն աշխատողներով շատ էինք քննարկում։ Հետո մի օր, երբ ես տնօրենին տեսա այգում, մոտեցա ասացի, «Խնդրում եմ, մի սպանեք այդ առյուծներին, մենք այդքան հետևում ենք նրանց», իսկ նա պատասխանեց՝ «շատ ես մտածում՝ տար ձեր տանը պահի»», - պատմեց Անժելիկա Ջավադյանը։
Նրա խոսքով՝ երբ ազատավանդակների նորոգումը կազմակերպելու համար առյուծներին պետք է ժամանակավոր Ուրցաձոր տեղափոխելու համար քնեցնեին, նրանց քնեցնում են ընդմիշտ։
«Երբ ազատավանդակներն արդեն պատրաստ էին Կենդանաբանական այգի են բերվում երեք առյուծներ, բայց ոչ մեր՝ այգու առյուծներին, այլ՝ Գյումրիից փրկված երեք էգ առյուծներին։ Ստացվում է, որ սրա միջոցով Գյումրիից փրկված երեք էգ առյուծների պահման համար արտերկրի կազմակերպություներից ստացվող գումարները տնօրենը գրպանում է և նրանց պահում Կենդանաբանական այգում՝ այգուն հատկացված միջոցների հաշվին։ Իսկ այգու որձ, քնեցված առյուծներին թաղում են Ուրցաձորում։ Այնտեղի աշխատողները բոլորը շատ ծանր էին տարել այդ դեպքը, քանի որ բոլորն էլ ճանաչում էին, գիտեին այդ կենդանիներին, տեսել էին, որ իրենք առողջ են», - ասաց Կենդանաբանական այգու նախկին աշխատակիցը։
Նա նշեց՝ խնդիրներ կան նաև FPWC-ի կողմից փրկվող արջերի հետ, որոնց համար հատկացվող գումարը նրանց վրա գրեթե չի ծախսվում։
Դիտարկմանը՝ ինչո՞ւ է այգու նախկին աշխատակիցը որոշել բարձրաձայնել ու լուսանկարներ տարածել միայն հիմա՝ մասնավորապես առյուծների անկման դեպքից բավականին ժամանակ անց, Անժելիկա Ջավադյանը կրկնեց՝ իրավիճակի մասին միշտ է խոսել ու հույս ունի, որ հիմա, երբ երկրում որոշակի փոփոխություններ են տեղի ունենում, իրեն կլսեն։
Նախկին աշխատակցի պնդումներին ի պատասխան, Կենդանավանական այգու հանրային կապերի պատասխանատու Ռուբեն Աբրահամյանն Aysor.am-ին ասաց՝ քնեցված որձ առյուծներն ունեին առողջական լուրջ խնդիրներ ու այգում կան բոլոր փաստաթղթերը, բժշկական եզարկացությունները, որ կենդանիների բուժումն արդյունք չէր տալիս ու նրանց չտանջելու համար պետք էր քնեցնել.
«Բոլոր ցանկացողները կարղ են գալ ու ծանոթանալ այդ եզրակացություններին։ Դեռևս 2016թ.-ից, կենդանաբույժն, ով ազգությամբ ֆին էր ու միջազգային համագործակցությամբ էր մեզ մոտ, մի քանի նամակ էր հղել այգու տնօրինությանը՝ նշելով, որ այդ առյուծների բուժումն արդյունք չի տալիս, դրական դինամիկա չի դիտվում ու հետագայում նրանց պահելն ու պահպանելը նպատակահարմար չէ, քանի որ կենդանիները տանջվում են։ Սակայն այգու տնօրենը մերժել էր էֆթանազիայի ենթարկելու թույլտվությունն ու պնդել է, որ շարունակեն կենդանիների բուժումը։ Նմանատիպ դիմում, արդեն հետագայում, տվել էր նաև այգու մյուս կենդանաբույժը», - ասաց Ռուբեն Աբրահամյանը։
Նրա խոսքով՝ բացի այդ, այգին կապ է հաստատել միջազգային գործընկերների հետ, մասնավորապես՝ Պարսկաստանի կենդանաբույժների հետ, որոնք շատ մասնագիտացված են առյուծներ պահելու վրա.
«Խորհրդակցելուց հետո միայն ու նաև առաջնորդվելով Եվրոպական կենդանաբանական այգիների ու ակվարիումների ասոցիացիայի կանոնակարգով, որը ենթադրում է՝ եթե կենդանու բուժումը որոշակի ժամանակահատվածում արդյունք չի տալիս ու այդ հիվանդությունը կենդանու տանջանքների պատճառ է դառնում, ավելի ճիշտ է, որ այդ կենդանին քնեցվի, էֆթանազիայի որոշում է կայացվել։ Այդ առյուծները երկար տարիներ ոչ համապատասխան պայմաններում պահվելու հետևանքով հիվանդություններ ունեին, կրկնում եմ՝այդ բոլոր եզրակացությունները փաստաթղթավորված են, կան», - ասաց Ռուբեն Աբրահամյանը՝ նշելով, կան նաև լուսանկարները, որոնցում երևում են կենդանիների վրա եղած խոցերը։
Ըստ նրա՝ այս դեպքի բարձրաձայնումը բավականին ժամանակ անց պատահական չէ ու մաս է կազմում Կենդանաբանական այգու դեմ որոշակի արշավի։
Մինչ այդ, Անժելիկա Ջավադյանը պնդում է՝ ոչ մի արշավ չկա.
«Ես սիրում եմ կենդանիներին, ես աշխատել եմ այնտեղ ու ամեն անգամ ցավում եմ նման դեպքերի համար։ Ես չեմ կարող անտարբեր լինել։ Եթե մենք լռենք, դա կշարունակվի», - ասում է նա։