Այս կտավում ամեն ինչ կա՝ էվոլյուցիա, ռեվոլյուցիա, Աստվածաշունչ. Գեղանկարիչ Արթուր Սարյանի բացառիկ մեծության կտավը կցուցադրվի Զվարթնոց օդանավակայանում

Հայաստանում բացառիկ չափսերի կտավ է պատրաստվում, որի հեղինակը գեղանկարիչ Արթուր Սարյանն է: 10 մետր երկարությամբ և 1 մետր 25 սմ բարձրությամբ կտավը կցուցադրվի Երևանի Զվարթնոց օդանավակայանում` հոկտեմբերի 1-ից մինչև նոյեմբերի 1-ը:

Ի դեպ, Մոսկվայում բնակվող հայ գեղանկարչի աշխատանքները ցուցադրվել են աշխարհի տարբեր քաղաքներում, սակայն երևանյան ցուցադրությունն առաջին անգամ է լինելու:

Շուրջ 3 շաբաթ առաջ էլ Երևանի Մոսկվայի տանը բացվեց Արթուր Սարյանի «SARYAN ART WORLD» նկարչական դպրոցը:

Aysor.am-ը զրուցել է Արթուր Սարյանի հետ:

- Արթուր, ինչպե՞ս եղավ այս առաջարկը, և ինչո՞ւ որոշեցիք այդքան մեծ կտավ պատրաստել, դա Ձեր գործն առավել չբարդացրե՞ց:

- Ես Հայաստան այլ նպատակով էի եկել. Հովհաննես Թումանյանի թանգարանից էին հրավիրել, այգու պատին Թումանյանի հեքիաթներից թեմատիկ նկարներ եմ արել, նաև՝ գրողի դիմանկարը: Այս ընթացքում Արմինե Թումանյանն ինձ առաջարկեց, որ օդանավակայանում իմ կտավները ցուցադրեմ: Ես էլ հակադարձ առաջարկն արեցի՝ ոչ թե մի քանի նկարներ ցուցադրեմ, այլ՝ մեկ մեծ կտավ: Կարծում եմ՝ այսպես առավել հետաքրքիր կլինի: Արդեն շուրջ երկու ամիս է՝ այս գործի վրա եմ աշխատում: Անկեղծ ասած՝ այս չափսի կտավ առաջին անգամ եմ նկարում: Գործս չբարդացրեց, այլ՝ հեշտացրեց, որովհետև այդ մասշտաբի աշխատանքն ինձ ազատություն տվեց ու թույլատրեց արտահայտել այն, ինչը 36 տարիների ընթացքում ներսումս կուտակվել էր: Այս դեպքում սահմանափակումը շատ քիչ է, կարող ես անդադար ստեղծագործել: 

- Հայաստանում բացառիկ չափսի կտավ եք ներկայացնում, գուցե, գնորդներ էլ հայտնվեն: Հնարավո՞ր է՝ որոշեք վաճառել:

- Ինչո՞ւ ոչ, ես նույնիսկ գինն եմ որոշել՝ 1 միլիոն դոլլար: Եթե կվճարեն՝ խնդրեմ, կտավն իրենցն է (ծիծաղում է- հեղ.): Այս կտավում ամեն ինչ կա՝ էվոլյուցիա, ռեվոլյուցիա, Աստվածաշունչ, յուրաքանչյուր մարդու հետ այն կարող է խոսել:

- Հիմնականում, ովքե՞ր են Ձեր գնորդներն ու ի՞նչ գների մեջ են տատանվում կտավները:

- Տարբեր տարիքի ու ճաշակի մարդիկ են, նույնիսկ այնպիսի գնորդներ եմ ունեցել, որ զարմացել եմ: Ինչ վերաբերվում է գնային սանդղակին՝ գուցե այստեղի համար մի քիչ բարձր են, չգիտեմ. 3 հազար դոլարից են սկսվում… Գիտեք, դեպքեր են եղել, որ զգացել եմ՝ մարդը շատ է ցանկանում ձեռք բերել այս կամ այն աշխատանքը, բայց գումարը չի բավականացնում, ու ես կտավը նվիրել եմ: Այն, ինչը դու ներկա պահին ես ստեղծում, դառնում է քո անցյալն ու ինչ-որ մեկի ապագան: Այնպես որ, ես ուզում եմ, որ մարդիկ տեսնեն, ունենան այն, ինչը ես ապրել եմ նկարելիս: Արվեստն այդպիսին է։

- Սարյան, այն էլ՝ նկարիչ՝ միանգամից ասոցացվում է Մարտիրոս Սարյանի հետ: Արյունակցական կապ կա՞:

- (Ժպտում է- հեղ.) եթե չեմ սխալվում, Մարտիրոս Սարյանն իրականում Մարտիրոս Սարիև է եղել, սակայն Նոր Նախիջևան տեղափոխվելուց հետո նրանք դարձել են Սարյան։ Բայց մեր ընտանիքում նկարիչներ կան. պապիկիս եղբայրը՝ Մանուկ Սարյանը, «Հայֆիլմ»-ի նկարիչներից է եղել: Ես նկարել սկսել եմ 3 տարեկանից: 6 տարեկանից Հենրիկ Իգիթյանի անվան գեղագիտության կենտրոնի սան եմ եղել, նաև մասնավոր վարպետների մոտ եմ գնացել: Ավարտել եմ Գեղարվեստի պետական ակադեմիան: Մինչև այսօր նկարում եմ ու սովորում։

- Հիշո՞ւմ եք Ձեր առաջին լուրջ աշխատանքը:

- Շատ լավ եմ հիշում, Իգիթյան կենտրոնի ցուցահանդեսում անգամ առաջին տեղը գրավեց: 6 տարեկան երեխայի համար մի քիչ տարօրինակ աշխատանք էր. մարդու դիմանկար էր, ով մեծ, երկար գլխարկ էր կրում, գլխարկի դիմացը սուր էր, վրայից չորացած ձկներ էին կախված: Հագուստի օձիքը խեցգետին էր, խեցգետնի մեջքն էլ ժամացույցի սխեմա էր… Նկարը կոչվում էր «Որս»։ Թե 6 տարեկան երեխան ի՞նչ էր մտածել այդ նկարը նկարելիս՝ չգիտեմ (ծիծաղում է - հեղ.):

- Սովորաբար, ի՞նչ թեմաներ եք սիրում նկարել:

- Մարդկային էմոցիաներ, դիմախաղ, բնավորություն՝ դրանք անսպառ են։ Ես սիրում եմ մարդու տեսակը նկարի միջոցով փոխանցել: Եթե ծաղիկ ես նկարում, առաջինը պետք է հոտը նկարես, հակառակ դեպքում նկարդ հետաքրքիր չի լինի:

- Բացի օդանավակայանի առաջարկից՝ այլ առաջարկներ ունե՞ք ներկա պահին:

- Գրքի առաջարկ ունեմ, որը կոչվելու է «Ներկիր ինքդ». այն հեքիաթները, որոնք ես նկարել եմ Թումանյանի թանգարանի պատին, հեքիաթների ու համապատասխան նկարների տեսքով տեղ կգտնեն նաև այս գրքի մեջ:

- Բնակվում եք Մոսկվայում, իսկ ծնունդով որտեղի՞ց եք:

- Երևանում եմ ծնվել, մեծացել: 19 տարեկանում Հայաստանից մեկնեցի ԱՄՆ: Երկար տարիներ Ամերիկայում եմ ապրել, հետո՝ Ֆրանսիայում, հիմա էլ շուրջ 3 տարի է, որ Մոսկվայում եմ ապրում։ Ինձ միշտ հետաքրքրել է տարբեր երկրների արվեստը, դրա մասին՝ տարբեր ազգերի ընկալումը: Ինձ թվում է՝ եթե անընդհատ նույն տեղում մնաս, առաջընթաց չես ունենա, կսահմանափակվես: Արվեստագետը պետք է փորձի հնարավորինս շատ երկրներում լինել, տարբեր պատկերասրահներ, ցուցահանդեսներ հաճախել, մարդկանց հետ շփվել, որպեսզի աշխարհայացքն ընդլայնվի:

- Դուք նաև Մոսկվայի Միխայիլ Բուլգակովի անվան թատրոնի բեմանկարիչն եք: Իսկ հայաստանցի արվեստագետների հետ շփում, համագործակցության փորձ ունե՞ք:

-Իհարկե, մի քանի աշխատանքներ ենք արել Դրամատիկական թատրոնի ռեժիսոր Գրիգոր Խաչատրյանի հետ, հիմա էլ նոր նախագծի վրա ենք աշխատում:

-  Ձեր կնոջ՝ «Arm fashion day» նախագծի ղեկավար Նաիրա Նիազյանի հետ ստեղծագործական առումով համագործակցո՞ւմ եք: Պատահե՞լ է, որ այդ թեմայով բանավիճեք:

- Մենք միասնական բրենդ ունենք` «ZIAN», իր և իմ իդեաները կցում ենք միմյանց, նկարում, ու հետաքրքիր աշխատանքներ են ստացվում: Առանց բանավեճի հնարավոր չէ, չէ՞ որ դրանից նոր գործեր են ծնվում: Կինս բնավորությամբ ավելի հանգիստ է, քան ես, բայց ընդհանուր լեզու գտնում ենք (ժպտում է - հեղ.):

- Քանի որ այստեղ արդեն նաև նկարչական դպրոց ունեք, հնարավո՞ր է՝ մտածեք Հայաստան տեղափոխվելու մասին:

- Ես մեր երկիրը միշտ էլ սիրել ու սիրում եմ: Հիմա ավելի հաճախ ու երկար ժամանակով այստեղ կլինեմ: Անկեղծ ասած՝ իմ լավագույն գործերը Հայաստանում են ծնվել, այստեղ զգացողություններս մի քիչ այլ են, բառերով նկարագրել չեմ կարող: Ոտքերդ ավելի ամուր են կպած գետնին։ Հայաստան վերադառնալու մասին ինձ ամենաշատը որդիս է ստիպում մտածել. ես կուզեմ, որ ինքն այստեղ մեծանա: Տղաս իմ կյանքի հեղափոխությունն էր (ժպտում է - հեղ.):

- Հարազատներ շա՞տ ունեք այստեղ:

- Այո՛, իմ հայրական տունն է այստեղ. եղբայրս, իր ընտանիքը…Ես միշտ էլ դրսում մենակ եմ եղել։

- Ձեր որդին դեռևս մեկ տարեկան չկա, բայց հետաքրքիր է, սիրո՞ւմ է հետևել հայրիկին՝ աշխատելիս:

- Շատ է սիրում նայել, թե ինչպես եմ նկարում, իր համար հետաքրքիր պրոցես է: Երբեմն վրձինն իր ձեռքն եմ տալիս, ու պետք է տեսնեք, թե ի՞նչ ոգևորություն է ապրում, ուրախությանը չափ չի լինում: Երևի գույներն են իրեն գրավում, չգիտեմ:

- Նկատե՞լ եք, կա՞ կտավ, որն ամենաշատն է հավանել:

- Այո՛, իր մայրիկի դիմանկարը (ժպտում է - հեղ.): Այն մեր Մոսկվայի տանն է. ամեն առավոտ, հենց արթնանում էր, անմիջապես շրջվում, նայում էր այդ պորտրետին ու ժպտում…