24/03/2020 11:33
Գրիգորի Տրոֆիմչուկ. «Ստացվում է, որ Վաշինգտոնը ուղիղ կառավարում է Երևանը՝ շոշափելով նաև ՀԱՊԿ անդամ երկրների շահերը». «Голос Армении»
«Մեր հարաբերություններում ոչ մի փոփոխություն, մանավանդ՝ բացասական, չի լինի, բայց ռուսական փորձագիտական հանրության շրջանում մեծանում է զգուշավորությունը՝ Հայաստանի ղեկավարության նկատմամբ», - «Голос Армении» թերթին տված հարցազրույցում հայտարարել է արտաքին քաղաքականության, պաշտպանության և անվտանգության հարցերով փորձագետ Գրիգորի Տրոֆիմչուկը:
- Ռուսաստանի կառավարությունում փոփոխություններ են տեղի ունեցել: Ինչպես հայտնի է, վարչապետ է դարձել Միխայիլ Միշուստինը, փոխվել են փոխվարչապետերը: Մինչդեռ ուժային կառույցները, ֆինանսական, տնտեսական ոլորտները, տրանսպորտի ոլորտը, ԱԳ նախարարությունը ցնցումների չեն ենթարկվել՝ ղեկավարների փոփոխության տեսանկյունից: Սպասելի՞ էին արդյոք ավելի խորը ձևափոխումներ՝ Վլադիմիր Պուտինի հայտարարած փոփոխությունների հեռանկարում: Ի՞նչ գնահատական կտաք կառավարության նոր կազմին:
- Կառավարության կազմի կեսը գործնականում փոխվել է, բայց ընդհանուր քաղաքական կուրսը կմնա նույնը, դրանում կասկած չկա: Ենթադրվում է, որ հիմնականում կուժեղացվի սոցիալական ոլորտը՝ ընտանիքների և Ռուսաստանի քաղաքացիների կենսամակարդակի բարելավման առումով, քանի որ նախագահական, ուժային կառույցները մնացել են նույնը՝ ներառյալ ՌԴ ԱԳՆ ղեկավար Սերգեյ Լավրովը: Եվ ընդհանրապես, այս նորությունն ավելի շատ ՌԴ ներքին կյանքին է վերաբերում, այնպես որ Հայաստանն այստեղ անհանգստանալու բան չունի, մեր երկկողմ հարաբերությունները կմնան նախկին մակարդակին: Ռուս փորձագետները տարիներ շարունակ մատնացույց էին անում Արևմուտքի առաջատար երկրների, ներառյալ՝ ԱՄՆ-ի օրինակը, որտեղ հուսալի գործում է հենց պետության համակարգը, այդ պատճառով էլ բարձրաստիճան պաշտոնյաների ազգանունները ոչ մի դեր չեն խաղում: Այսպիսով՝ ռուս բարձրաստիճան պաշտոնյաների ազգանուններն էլ նույն կերպ չպետք է աժիոտաժի հասնող հետաքրքրություն արթնացնեն: Պաշտոնյաները պետք է արդյունք ցույց տան ու հենց հիմա սկսեն պայքարել աղքատության դեմ, ինչի մասին ասվել է Վլադիմիր Պուտինի ուղերձում: Բացի այդ, սա ՌԴ առաջին կառավարությունը չէ՝ ԽՍՀՄի փլուզումից հետո, այդ պատճառով չափանիշը մեկն է՝ ցույց տալ, թե ինչի է այն ունակ: Խոսքերն այստեղ արդեն ավելորդ են:
- Նոր վարչապետին՝ Միշուստինին, անվանում են «ֆինանսական տեխնոկրատ»: Այս գնահատականը դրակա՞ն, թե՞ բացասական է՝ Ռուսաստանի առջև ծառացած մարտահրավերների ու դրանց լուծման ուղիների փնտրտուքի համատեքստում: Այդ մարտահրավերներից որո՞նք են, Ձեր կարծիքով, ամենաարդիականներն այսօր:
- Այդ գնահատականը իրականության արձանագրումն է: Պետք չէ, որ վարչապետը մեծ քաղաքականությամբ զբաղվի, նրա ուղիղ խնդիրը երկրի տնտեսական զարգացումն է: Մեծ քաղաքականությամբ զբաղվում է երկրի նախագահը: Բայց կառավարության նոր ղեկավարը չի էլ հավակնում դրան: Մյուս կողմից, «տեխնոկրատ» տերմինը մի փոքր վախեցնում է, քանի որ այդպիսի ոչ պաշտոնական բնութագրմամբ վարչապետեր մենք արդեն ունեցել ենք, և նրանց գործունեության արդյունքը, մեղմ ասած, ամենաբարեհաջողներից չի եղել:
Տեխնոկրատ» տերմինը ինչ-որ առումով հոգի չունեցողի, մարդկանցից կտրվածի տպավորություն է թողնում, այդ պատճառով ես անձամբ պատրաստ չեմ հիանալ այդ ձևաչափով: Ի դեպ, Միխայիլ Միշուստինին նայելով՝ չես ասի, որ նա հենց այդ տեսակի տեխնոկրատ է: Նրա մեջ ավելի շատ «կենդանի էներգիա» կա, քան ավելի վաղ եղած տեխնոկրատների, որոնցից երկիրը հասցրել է «կշտանալ»՝ բառիս բոլոր իմաստներով: Եվ դա նրա առավելությունն է: Եթե խոսենք առաջիկա տարիներին Ռուսաստանի գլխավոր մարտահրավերների մասին, ապա դա, անկասկած, ընդհանուր միջազգային դրությունն է: Նկատել եմ, որ շատ քչերն են, ինձանից բացի, ուշադրություն դարձրել Վլադիմիր Պուտինի այն թեզին, որը նա հնչեցրեց Դաշնային ժողովին հղած ուղերձում. դրանում խոսվեց աշխարհում անկառավարելի, անկանխատեսելի իրավիճակի մասին: Հենց այդ գործոնն էլ ազդելու է այն ամենի վրա, ինչը տեղի է ունենում ոչ միայն Ռուսաստանի շուրջ, այլև Ռուսաստանի ներսում, նաև նրա ամբողջ տնտեսության, ֆինանսների և այլնի վրա:
- Սպասու՞մ եք արդյոք նոր զարգացումներ հայ-ռուսական հարաբերություններում՝ Ռուսաստանի նախարարների կաբինետում փոփոխություններից հետո:
- Հայ-ռուսական հարաբերություններում ոչ մի փոփոխություն, մանավանդ բացասական, չի լինի՝ կապված նոր կառավարության կազմավորման հետ: Հատկապես որ, ինչպես արդեն ասացի, նախարարները, որոնք պատասխանատու են այդ ուղղությունների համար, մնացել են իրենց տեղերում: Բայց պետք է ասել, որ ընդհանուր առմամբ, ռուսական փորձագիտական համայնքում մեծանում է զգուշավորությունը Հայաստանի ղեկավարության նկատմամբ, որը շարունակում է առաջ տանել իր գիծը՝ մեզ համար զգայուն տեղերում:
Էլ չխոսենք աղաղակող փաստի՝ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ԱՄՆ ՀԴԲ-ին (Հետաքննությունների դաշնային բյուրո) ուղղված օգնության ուղիղ խնդրանքի մասին, որի նպատակն, իբրև թե, Սերժ Սարգսյանի կողմից պետական ակտիվներն անօրինականորեն արտասահման դուրս բերելու հարցը հետաքննելն էր: Դա ավելի զորեղ էր, քան Փաշինյանի կողմից ՀԱՊԿ գործունեությունը արգելակելու՝ գրեթե մեկ տարի ձգվող փորձը: Ի վերջո, դրանով պաշտոնական Երևանը, առաջին հերթին, ցույց է տալիս, որ հատուկ ծառայությունների իր սեփական աշխատակիցները ունակ չեն լուծել այդպիսի խնդիրներ, իսկ երկրորդը՝ Վաշինգտոնը ուղիղ հասանելիություն է ստանում Հայաստանի բոլոր արխիվներին ու գաղտնիքներին: Ստացվում է, որ Վաշինգտոնը ուղիղ կառավարում է Երևանը: Ավելին, այդ դեպքում այստեղ կարող են ուղղակիորեն շոշափվել նաև ՀԱՊԿ կազմում գտնվող երկրների շահերը, այդ թվում՝ Ղազախստանի և Բելառուսի:
Իզուր չէ երևի, որ նրանք այդքան անհանգստանում էին 2018-ի գարնանը Փաշինյանի հանկարծակի հայտնվելուց: Այդ իսկ պատճառով, եթե խոսենք հայ-ռուսական հարաբերություններում սպասելիքներից, ապա մեկնարկած տարում ես ակնկալում եմ ավելի մեծ հստակություն Հայաստանի գործող կառավարության խնդիրներում ու նպատակներում: