Եթե այս վիճակը տևի նույնիսկ մեկ տարի, չպետք է մեր կյանքի որակը «զեղչենք». Սերգեյ Սմբատյան

Չնայած COVID 19-ով պայմանավորված աշխարհում ստեղծված մշակութային կաթվածին ու պարտադրված պարապուրդին՝ հուլիսի 10-ից 28-ը Երևանում միջազգային երաժշտական առցանց փառատոն էր ընթանում: «Music 20»-ն իրականացվեց Մշակույթի աջակցության եվրոպական հիմնադրամի (նախագահ՝ Կոնստանտին Իշխանով), Կ. Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրի տնօրեն Կարեն Ղազարյանի և Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախմբի գեղարվեստական ղեկավար ու գլխավոր դիրիժոր Սերգեյ Սամբատյանի ջանքերով:

Aysor.am-ի հետ զրույցում Սերգեյ Սմբատյանը նկատեց՝ այս ձևաչափում սա առաջին փորձն էր, մեկտեղ հույս հայտնեց, որ «պանդեմիկ ձևաչափում» հանդես գալու անհրաժեշտություն այլևս չի լինի:

«Ամեն ինչ անցավ շատ ավելի լավ, քան ես էի պատկերացնում: Նվագախումբը ոգևորված է, դրսի հայտնի ու ճանաչված արտիստներն են շատ ոգևորված, աշխարհահռչակ մենակատարներ էին այստեղ. 23 հանրահայտ մենակատար ենք ունեցել, անսամբլներ: Հայաստանում էին Ալեքսանդր Գինդինը Ֆրանչեսկա Դեգոն, Անդրեյ Բարանովը, Գլորիա Քամփաները և այլ երաժիշտներ, ովքեր մեծ պահանջարկ ունեն: Հնչեցին հայ և այլազգի աշխարհահռչակ երաժիշտների գործեր: Իսկապես, շատ դժվար պայմաններում ու ժամանակներում կարողացանք միջազգային փառատոն կազմակերպել, ինչը բացարձակ հաջողություն է», - նշեց նա:

«Music 20»-ը կյանքի է կոչվել ընդամենը մեկ ամսվա ընթացքում: Ինչպես դիրիժորն է շեշտում՝ սա մարտահրավեր էր պանդեմիային, որից պատվով դուրս եկան: Պետական ֆինանսական աջակցություն չեն ստացել, ու պատճառը ոչ թե մերժումն է եղել, այլ՝ չդիմելը:

«Աբսուրդն այն էր, որ փառատոնը սկսեցինք պլանավորել հունիսի 15-ից հետո: Բայց կարողացանք ցույց տալ, որ սա այնքան առողջ ու պինդ գաղափար է, որ անգամ ժամանակն ի զորու չէ մեզ խանգարել: Երբ այս հարցով հանդիպեցինք Կարեն Ղազարյանին, նա անհավանական ոգևորություն հաղորդեց ինձ… Կազմակերպիչները մեր այն ընկերները, նվագախմբի գործընկերներն ու մտերիմներն են, ովքեր հավատում են, որ մեր ստեղծած ֆորմատները կարևոր են: Բիզնեսի համար այս ծանր պայմաններում էլ նրանք մեր կողքին եղան: Պետական ֆինանսական աջակցությույն չենք ստացել, քանի որ չենք դիմել: Մեզ թույլ չենք տվել այս ծանր պայմաններում պետությանը դիմել, կարծում եմ՝ դա բարոյական քայլ է, պետության խնդիրները հիմա առանց այդ էլ բավարար են», - ընդգծեց մեր զրուցակիցը:

Առցանց հեռարձակվող փառատոնը շուրջ 45 հազար դիտում է ապահովել: Երաժիշտը նկատում է՝ այդ 45 հազարը միայն այն մարդիկ են, ովքեր 19 օր շարունակ ամեն օր հետևել են համերգի ընթացքին:

«Կարծում եմ՝ դասական երաժշտության ասպարեզում դա անհավանական մեծ թիվ է: Եվ սա այն թիվն է, ովքեր մեզ հետ են եղել, ունկնդրել են համերգի ամբողջ ընթացքը՝ ինչպես հավատարիմ հանդիսատես: Բայց թվով շատ ավելի մեծ դիտորդներ փառատոնին միայն որոշակի օրերի են հետևել: Անկախ քննարկումներից կամ քննադատություններից՝ այս փառատոնն աշխարհի երաժիշտների ու երաժշտասերների ուշադրության կենտրոնում է եղել: Բոլորը տեսան, թե մեր երկրում նման պայմաններում ինչ ստեղծվեց», - ավելացրեց սիմֆոնիկ նվագախմբի գեղարվեստական ղեկավարը:

Հրավիրյալների ցուցակում նախապես ընդգրկված էին նաև երաժիշտներ Մեքսիկայից, Սինգապուրից, սակայն նրանց գալը, պայմանավորված առկա իրավիճակով, հնարավոր չեղավ: Հարցին՝ Հայաստան ժամանելուց հետո երաժիշտները համապատասխան բժշկական զննության ենթարկվել և ինքնամեկուսացման շրջան անցե՞լ են, թե՞ ոչ, Սերգեյ Սմբատյանը պատասխանեց.

«Փառատոնն իրականացվել է՝ հարգելով ու կիրառելով այն բոլոր պայմանները, որոնք մեզ է ներկայացրել պարետատունը, այդ թվում՝ նաև կարանտին են անցել: Մենք նույնիսկ թարգմանել ու նախապես երաժիշտներին ենք տվել պարետատան ցուցումները, որպեսզի անձամբ ծանոթանան կանոններին մինչև այստեղ գալը: Դա էլ պատասխանատվություն է. եթե ուզում են գալ մեր երկիր, ուրեմն պետք է իմանան ու հարգեն մեր երկրի բոլոր օրենքները»:

Հարցին՝ հնարավոր է առցանց փառատոնային ձևաչափը նաև հետագայում շարունակվի, պատասխանեց.

«Առանց այս էլ, վերջին 6 տարիների ընթացքում մեր համերգների մեծ մասը պաշտոնական մեր էջի միջոցով հեռարձակում ենք: Դա մեզ համար վաղուց արդեն աշխատելաոճ է: Իհարկե, միայն օնլայն հանդիսաեսի համար համերգներ անելը մի քիչ անսովոր ու բարդ է, մենք սովոր ենք լեցուն դահլիճներին: Բայց ամեն դեպքում օնլայն հարթակը մեծ շուկա է, մեծ հնարավորություն՝ զարգանալու ու առավել մեծ հորիզոններ գրավելու»

Ի տարբերություն արվեստի բնագավառի շատ ներկայացուցիչների՝ Սերգեյ Սմբատյանը ստեղծված իրավիճակից չի դժգոհում: Ավելին, նրա խոսքով՝ խնդրի առկայությունն օգնում է առավել սթափ մտածել ու նոր հնարավորություններ փնտրել:

«Վստահ եմ՝ մյուս կոլեկտիվների համար էլ սա լավ հնարավորություն է, ուղղակի չեն գիտակցում: Շատ ազնիվ կլինի, եթե բոլորը գիտակցեն, թե ինչ հնարավորություն կա հիմա հայաստանյան ու դրսի շուկայում ու ինչպես կարող են դա ճիշտ օգտագործել: Չէ՞ որ աշխարհը նոր առաջարկների է սպասելու այսուհետ, ինչը հրաշալի հնարավորություն է: Այդկերպ նրանք, որպես կոլեկտիվ, կշահեն: Ցավոք, ավելի շատ մտածում են ոչ թե ինչ անելու, այլ՝ ինչ ասելու մասին, կարծելով, թե ավելի յուրօրինակ կամ հետաքրքիր են այդպես: Հիմա ամենաթանկ բանը ժամանակն է: Ու եթե այս վիճակը տևի նույնիսկ մեկ տարի, չպետք է մեր կյանքի որակը «զեղչենք»: Եթե մենք արվեսի մարդիկ ենք, պետք է ամեն ինչ անենք, որ այդ արվեստը զարգանա՝ անկախ պայմաններից: Այս ֆիզիկական խնդիրները չպետք է ազդեն մեր մտածելակերպի որակի վրա», - վստահեցրեց երաժիշտը:

Սեպտեմբեր ամսին Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախումբը հոբելյանական համերգաշրջան է սկսում: Այս տարի նվագախումբը 15 տարեկան է դառնում: Աշնան սկզբին նախատեսվում է նաև «Արմենիա» երաժշտական միջազգային 4-րդ փառատոնը, որը նույնպես Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախմբի նախաձեռնությունն է:

«Իհարկե, գլոբալ թշնամի ունենք՝ պանդեմիան, որի պլանների մասին չգիտենք: Անհավանական ջանքեր ենք ներդնում, որպեսզի առանց վնասվելու ու վնաս հասցնելու՝ ռիթմի մեջ մնանք: Գոնե օնլայն համերգները լինելու են, մեզ երաժշտություն պետք է», - Aysor.am-ի հետ զրույցը եզրափակեց Սերգեյ Սմբատյանը:

Հատկանշական է, որ չնայած գերակտիվ գործունեությանն ու դրսից բազմաթիվ հյուրերին՝ Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախմբի բոլոր անդամներն առողջ են ու խուսափել են կորոնավիրուսից: Սերգեյ Սմբատյանի վստահեցմամբ՝ իրենց այդ հարցում օգնել է համավարակի տարածումը կանխելուն միտված կանոնների ճշգրիտ պահպանումը: