Գիտնականները ԴՆԹ-ի երկու հավաքածուով քիմերային կապիկ են ստեղծել

04/12/2023 22:30

Գիտնականները ԴՆԹ-ի երկու հավաքածուով քիմերային կապիկ են ստեղծել


Կիմերա տերմինը ծագել է հրեշավոր հիբրիդային արարածներից, որոնք բնակեցնում են հունական առասպելները, սակայն քիմերային մկներն առաջին անգամ ստեղծվել են 1960-ականներին և սովորաբար օգտագործվել են կենսաբժշկական հետազոտություններում:

Չինաստանում բնակվող գիտնականները ստեղծել են կապիկի քիմերա՝ ԴՆԹ-ի երկու հավաքածուով, փորձարարական աշխատանքը, ըստ նրանց, կարող է ի վերջո նպաստել բժշկական հետազոտություններին և անհետացող տեսակների պահպանմանը:

Կապիկը, որը ապրել է 10 օր`նախքան էվթանազիայի ենթարկվելը, ստեղծվել է ցինոմոլգուս կապիկի ցողունային բջիջների համատեղմամբ, որը նաև հայտնի է որպես խեցգետին ուտող կամ երկարապոչ մակակա, կենսաբժշկական հետազոտություններում օգտագործվող պրիմատ, գենետիկորեն տարբեր սաղմի հետ: նույն կապիկների տեսակը. Սա ցողունային բջիջներով ստեղծված պրիմատների քիմերայի առաջին կենդանի ծնունդն է աշխարհում, ասում են հետազոտողները:

Ուշագրավ է, որ կապիկը «էականորեն քիմերիկ» է, որը պարունակում է բջիջների տարբեր, բայց համեմատաբար բարձր հարաբերակցություն, որոնք աճում են ցողունային բջիջներից: Կապիկի բջիջները ներարկվել են կանաչ լյումինեսցենտ սպիտակուցով, որպեսզի հետազոտողները կարողանան որոշել, թե որ հյուսվածքներն են աճել ցողունային բջիջներից:

Մարդու սաղմերի լաբորատոր մոդելներ ստեղծելու մրցավազքի բեկումներն աշխարհում առաջացնում են հույսեր և մտահոգություններ։

«Հուսադրող է, որ կապիկի քիմերան մեծ ներդրում է ունեցել ուղեղում, ինչը հուշում է, որ այս մոտեցումն իսկապես պետք է արժեքավոր լինի նեյրոդեգեներատիվ հիվանդությունների մոդելավորման համար», - ասել է հետազոտության համահեղինակ Միգել Էստեբանը։

Նա այն կարծիքին է, որ կապիկների քիմերաները նաև պոտենցիալ հսկայական արժեք ունեն տեսակների պահպանման համար, եթե դրանք հնարավոր լինի հասնել երկու տեսակի ոչ մարդկային պրիմատների տեսակների միջև, որոնցից մեկը վտանգված է։ Եթե վտանգված տեսակների դոնոր բջիջների ներդրումը լինի սաղմնային գծում, կարելի է ենթադրել, որ այդ տեսակների բուծման միջոցով կարող են արտադրվել կենդանիներ:

Գիտնականները հույս ունեն, որ մասնակի մարդկային քիմերաները մի օր կարող են օգնել լրացնել օրգանների փոխպատվաստման պահանջարկը:

Թիմը մշակել է 9 ցողունային բջիջների գիծ՝ օգտագործելով 7 օրական կապիկի սաղմերից հանված բջիջները: Հետազոտողները բջիջները դարձրել են պլյուրիպոտենտ՝ նրանց հնարավորություն տալով կազմակերպվել բոլոր տարբեր տեսակի բջիջների մեջ, որոնք անհրաժեշտ են կենդանի ստեղծելու համար:

Գիտական հետազոտություններում կապիկների օգտագործումը վիճելի հարց է՝ կենդանիների բարեկեցության վերաբերյալ էթիկական մտահոգությունների պատճառով: Թիմն ասել է, որ հետևել է չինական օրենքներին և միջազգային ուղեցույցներին, որոնք կարգավորում են գիտական հետազոտություններում ոչ մարդկային պրիմատների օգտագործումը:

Հանձնաժողովը պարզել է, որ կապիկների հետ կապված հետազոտությունները, մարդկանց հետ նրանց նմանությունների պատճառով, կարևոր նշանակություն են ունեցել բժշկական առաջընթացի համար, ներառյալ Covid-19-ի դեմ պատվաստանյութերի ստեղծման համար: Զեկույցը նաև եզրակացրեց, որ ոչ մարդ պրիմատների պակասը բացասաբար է ազդել հետազոտությունների վրա, որոնք անհրաժեշտ են ինչպես հանրային առողջության, այնպես էլ ազգային անվտանգության համար:

«ԿՅԱՆՔԻ ՈՐԱԿ» բաժնի գործընկեր՝ «ԴԵՐԺԱՎԱ-Ս» ընկերություն

Բաժնի բոլոր նյութերին կարող եք ծանոթանալ ԱՅՍՏԵՂ

Հեղինակ՝ Սուսաննա Հակոբյան

Աղբյուր՝


Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

Այսօր, 11:33 Շրջանառության մեջ է դրվում Գոհար Գասպարյանի ծննդյան 100-ամյակին նվիրված հուշադրամ Այսօր, 11:31 Այս տարվանից ՄԻԱՎ-ի հետկոնտակտային կանխարգելումն իրականացվում է պետպատվերի շրջանակում Այսօր, 11:20 Հայաստանի ազգային տաղավարը ներկայացվել է ՄԱԿ-ի Կանանց միության բարեգործական տոնավաճառին Այսօր, 11:18 Շոլցը ժամանել է Կիև՝ բանակցելու Զելենսկու հետ Այսօր, 11:17 Կանայք հաճախ թիրախավորվում են այնպիսի հիմքերով, որոնցով տղամարդիկ երբեք չեն թիրախավորվի․ Անահիտ Մանասյան Այսօր, 11:14 Կոչ ենք ուղղում աշխարհասփյուռ մեր ժողովրդին՝ լինել զգոն եւ պատրաստ՝ տարաբնույթ օժանդակություն տրամադրելու սիրիահայ համայնքին. ՀՅԴ Բյուրոյի հայտարարությունը Այսօր, 11:11 Ընդդիմադիր պատգամավորները դատական հայց են ներկայացրել ընդդեմ կառավարության և ԱԳՆ-ի Այսօր, 11:05 Աննա Հակոբյանի ազգական Վահագն Մկրտչյանն ինքնաառաջադրվել է Գյումրու քաղաքապետի պաշտոնակատար․ ՀԺ Այսօր, 11:00 Նոյեմբերի 25-ից դեկտեմբերի 1-ը մետրոպոլիտենում ուղևորափոխադրումը կազմել է 530.970 ուղևոր Այսօր, 10:55 Այսօրվանից ավտոբուսներում և տրոլեյբուսներում գործում է բանկային քարտերով վճարման եղանակը (Տեսանյութ) Այսօր, 10:52 «BMW X5»-ով խանութը և տերմինալը թալանողները հայտնաբերվել են․ վնասազերծվել են վերելակում Այսօր, 10:42 Իրական քաղաքական առաջարկներն՝ ընդդեմ պոպուլիստական թատրոնի. Վահե Հովհաննիսյան Այսօր, 10:37 Բանակի կերպափոխման հայեցակարգի որոշ ձևակերպումներ վտանգում են ՀՀ տարածքային ամբողջականությունն ու սահմանների անձեռնմխելիությունը. Տիգրան Աբրահամյան Այսօր, 10:26 Հրդեհ՝ Գուգարք գյուղում Այսօր, 10:18 Սիրիայում պատերազմական նոր շրջափուլի ետևում կանգնած է Թուրքիան. Վարուժան Գեղամյան (Լուսանկար) Այսօր, 10:07 Սիրած աղջկան առևանգած 30-ամյա պարեկն ազատվել է աշխատանքից Այսօր, 10:00 Արշավախմբից 2 հոգի ընկել էին լանջից․ փրկարարներն օգնության են հասել Այսօր, 09:55 Էլեկտրաէներգիայի անջատումներ՝ Երևանում և մարզերում Այսօր, 09:51 Լարսը բաց է Այսօր, 09:48 Աղվանիից դեպի Տաթև, «Մեղրու սար» հատվածներում և Լծեն գյուղում ձյուն է տեղում Այսօր, 09:44 3․4 մագնիտուդով երկրաշարժ՝ Հայաստանում 01/12/2024 22:43 ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանն ինքնաառաջադրվել է Նիկոլ Փաշինյանի կողմից առաջարկած փրայմերիզին` որպես Գյումրու ղեկավարի ժամանակավոր պաշտոնակատարի թեկնածու 01/12/2024 21:19 Հանրապետության հրապարակում գլխավոր տոնածառի լույսերը կվառվեն դեկտեմբերի 8-ին՝ ժամը 20։00-ին 01/12/2024 20:48 «Հայկական դժոխքի» հեղինակը մեզ տանում-մտցնում է Ալմաթայի հռչակագրի սարդոստայնի մեջ, հատկապես, երբ Ադրբեջանի ախորժակի համար արդեն դա էլ է քիչ. Արմեն Աշոտյան 01/12/2024 20:00 Արտակարգ դեպք՝ Տավուշի մարզում. ամուսիններն ու նրանց անչափահաս երեք երեխաները տեղափոխվել են հիվանդանոց 01/12/2024 18:46 Միջազգային քրեական դատարանին անդամակցությունից հետո առաջին անգամ Արարատ Միրզոյանը կմասնակցի ՄՔԴ մասնակից պետությունների 23-րդ վեհաժողովի նիստին 01/12/2024 17:24 «Հայրենիքի պաշտպանությունը ընտանիքի պաշտպանություն է, քանի որ հայրենիքը սկսվում է ընտանիքից». Ռազմական ակադեմիայի կուրսանտների հագեցած առօրյան (տեսանյութ) 01/12/2024 16:21 Պարեկները Արտաշատում ատրճանակով շրջող անչափահաս տղայի են հայտնաբերել 01/12/2024 16:12 Հայաստանը ԵՄ-ին մոտեցնելու հարցում նոր հանգրվանների ենք հասել, անհամբերությամբ սպասում եմ՝ շարունակելու այդ ճանապարհը. Արարատ Միրզոյան 01/12/2024 15:17 Սիրիայում դիպուկահարի կրակոցից հայ է զոհվել 01/12/2024 14:48 Երանի թե հայրենիքի տարածքի վրա սրտներս նույնքան ցավար, որքան սեփական գառաժի. Արմեն Աշոտյան 01/12/2024 14:12 «Հանկարծ չդնես, ինքնասպան կլնեմ». Փաշինյանի կինն էլի տոլմա է փաթաթում (տեսանյութ) 01/12/2024 13:14 Երևանում բախվել են Toyota Land Cruiser-ը, BMW-ն և Chevrolet-ն. կան վիրավորներ 01/12/2024 12:50 Սիրիայի տարածքային ամբողջականության պահպանման տեսանկյունից բավականին ակտիվ է գործում ռուսական ավիացիան. Տիգրան Աբրահամյան 01/12/2024 12:30 Հալեպում զինված բախումները հեռու են հայկական թաղամասերից. Մեծի տանն Կիլիկիո կաթողիկոսություն 01/12/2024 11:36 Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն իր զորակցությունն է հայտնել սիրիահայությանը 01/12/2024 11:00 Այն, ինչ տեղի է ունենում իշխանության ներսում, պայմանավորված է նրանով, որ ընտրությունները մոտ են. «ՀայաՔվե» 01/12/2024 10:43 Լիարժեք աջակցում եմ ՀՀ առաջին տիկին Աննա Հակոբյանի նախաձեռնությանը. Արծրուն Հովհաննիսյան 01/12/2024 10:30 Սպասվում են թույլ տեղումներ. եղանակը` Հայաստանում 30/11/2024 21:47 Շաքարային դիաբետի բարդություն՝ ռետինոպաթիա 30/11/2024 21:29 Ֆրանսիական ակումբը հետաքրքրված է Տիկնիզյանով 30/11/2024 21:10 Ներքին Հրազդան ջրատարում դի է հայտնաբերվել 30/11/2024 20:45 Վթար Մաշտոցի պողոտայում․ տուժածներին տեղափոխել են հիվանդանոց 30/11/2024 20:27 Մահացել է ֆիզիկոս, մաթեմատիկոս Սուրեն Մխիթարյանը 30/11/2024 20:07 ԵՄ-ն երկարաձգել է Իրանի և Լիբանանի օդային տարածքներում թռիչքների սահմանափակումները 30/11/2024 19:50 Գյումրիում համատարած դժգոհ են այս իշխանությունից. Արթուր Գևորգյան 30/11/2024 19:31 Պնևմակոկային վարակը` ժամանակակից բժշկության լուրջ խնդիր 30/11/2024 19:13 Իրանն ու Ռուսաստանը աջակցություն են հայտնել Սիրիայի ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը 30/11/2024 18:51 Ռուսաստանից բենզինի արտահանման սահմանափակման ժամկետը երկարացվել է 30/11/2024 18:31 Վրաստանում իշխանությունն ազգակենտրոն դիրքավորում ունի, իրավիճակը գնահատում է քաղաքական ռեալության սկզբունքներով. Վլադիմիր Մարտիրոսյան 30/11/2024 18:18 Հայաստանում ուղղորդված, քաղաքականացված և կախյալ իրավապահ ու դատական համակարգեր ստեղծելու իրական ճարտարապետները գտնվում են դրսում․ Արմեն Աշոտյան 30/11/2024 18:05 Ստեփանակերտի քաղաքապետի նկատմամբ դրսևորած վերաբերմունքը հանդուրժել այլևս հնարավոր չէ․ Քննչականն առաջնորդվում է «վերևից ինչ ասեն, էն էլ կանենք» կարգախոսով․ Փաստաբան 30/11/2024 17:52 Ալագյազ-Արթիկ ճանապարհը դժվարանցանելի է 30/11/2024 17:36 «Երևանն օդի աղտոտվածության, շինարարական փոշու մակարդակով ռեկորդային է. Առողջապահության նախարարությունը հսկայական անելիք ունի»․ Սամվել Սողոմոնյան (Տեսանյութ) 30/11/2024 17:22 Գեղամ Նազարյանի դիրքորոշումները տարբերվում են «Հայաստան» խմբակցության քաղաքական ուղեգծից ու առաջնահերթություններից․ նրան առաջարկել են դուրս գալ խմբակցությունից 30/11/2024 17:07 Ընդդիմադիր պատգամավորները հայց են ներկայացրել ընդդեմ կառավարության և ԱԳՆ-ի 30/11/2024 16:50 Նիկոլի արկածախնդրությունն ու կիսագրագետ քաղաքական պատկերացումները կրկնակի մեծ հարվածի տակ են դնելու Հայաստանի Հանրապետության ապագան․ Արտակ Զաքարյան 30/11/2024 16:34 Վրաստանում ուկրաինական «մայդանի» սցենարը չի կրկնվի․ Կոբախիձե 30/11/2024 16:18 Լարսը բացվեց բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար 30/11/2024 16:06 Սիրիայում ծայրահեղ վտանգավոր զարգացումներն ուղղակի և անուղղակի ազդեցություն են ունենալու նաև Հարավային Կովկասի վրա․ Տիգրան Աբրահամյան 30/11/2024 15:52 Հալեպում իրավիճակը չափազանց մտահոգիչ է. հեռախոսազրույց եմ ունեցել դեսպան Նորա Արիսյանի հետ. Իշխան Սաղաթելյան 30/11/2024 15:45 Վրաստանում դեղորայքն էժան է հարկային քաղաքականության հաշվին, Հայաստանում շուկան ըստ ախորժակի է կառավարվում. Սամվել Սողոմոնյան (Տեսանյութ) 30/11/2024 15:24 Հալեպի բնակչությունը մեծ վտանգի մեջ է, այդ թվում՝ հայությունը. առաջիկա ժամերին Իրանի և ՌԴ-ի արձագանքն էական է լինելու. Վարուժան Գեղամյան 30/11/2024 15:09 Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի ձեռամբ Մայր Տաճար է բերվել աստվածամուխ Սուրբ Գեղարդը 30/11/2024 14:53 Վաղը սպասվում են թույլ տեղումներ. եղանակը` Հայաստանում 30/11/2024 14:42 Նիկոլ Փաշինյանի կինը կառավարության շենքում ֆոտոսեսիա է արել (Տեսանյութ) 30/11/2024 14:15 Դ. Անհաղթ-Ուլնեցի փողոցների խաչմերուկում կկատարվի երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն 30/11/2024 13:52 «Ծավալվել է ակտիվ քննարկում». ՆԳ նախարարը հանդիպել է քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների հետ 30/11/2024 13:22 Դեկտեմբերի 7-ին կվերաօծվի Գյումրու «Սուրբ Ամենափրկիչ» եկեղեցին 30/11/2024 13:04 ԼՂ-ից բռնի տեղահանված անձանց համար 2025 թ․ նախատեսվող աջակցության նոր ծրագրի վերաբերյալ մանրամասներ են ներկայացվել (Տեսանյութ) 30/11/2024 12:53 Պետք է հիմնովին բարեփոխել կրթական համակարգը. Անահիտ Մանասյան 30/11/2024 12:39 Խոշոր ավտովթար՝ Կոտայքում. 6 վիրավոր կա 30/11/2024 12:25 Թուրքիան ներգրավված չէ Հալեպում տեղի ունեցող բախումներում. Հաքան Ֆիդան 30/11/2024 11:47 Բագրատ Սրբազանը ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետին հանդիպման է հրավիրում 30/11/2024 11:43 Պայքարի ընթացքը հասել է վերջնահանգրվանին. շուտով ակտիվ գործողությունների մեջ կմտնենք. Բագրատ Սրբազան (Տեսանյութ) 30/11/2024 11:28 Հայաստանը դարձել է ասելիք չունեցող պետություն. հավատում եմ` հոգևոր Հայաստանի կառուցումը շատ չի ուշանալու. Բագրատ Սրբազան 30/11/2024 11:14 Հալեպում իրավիճակը մտահոգիչ է և բարդ․ «Գանձասար» շաբաթաթերթի խմբագիր 30/11/2024 10:52 Այսօր նվիրական օր է Հայաստանյայց Առաքելական Եկեղեցու համար. Ս. Թադեոսի և Ս. Բարթողիմեոսի տոնն է 30/11/2024 10:24 Փաշինյանը զոհաբերում է իր թիմի մի մասը` իշխանության մնալու համար. «ՀայաՔվե» 30/11/2024 10:04 Գյումրիում տնակ է այրվել 30/11/2024 09:42 Փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ կան, Լարսը փակ է բեռնատարների համար 30/11/2024 09:24 «Ժողովուրդ». Սրբուհի Գալյանը կադրային ջարդը սկսել է իր տեղակալներից 30/11/2024 09:22 «Հրապարակ». Հայ-ադրբեջանական խաղաղության օրակարգը սին է՝ ՀՀ իշխանությունների կողմից հորինված 30/11/2024 09:20 «Փաստ». Փաշինյանական իշխանությունները դեղորայքի կարիք ունեցողներին կհորդորեն «դըմփ-դըմփհու» արտասանել՝ հակաբիոտիկների փոխարեն 30/11/2024 09:14 «Ժողովուրդ». Հաջորդ քառօրյային ՔՊ-ականները պետք է ԲԴԽ անդամ ընտրեն 30/11/2024 09:13 «Հրապարակ». Ծաղկաձորի ավագանին մերժել է Հանքավանում մոլիբդենի հանքավայրի կառուցումը 30/11/2024 09:11 «Փաստ». ՆԳՆ-ում պաշտոնանկությունները շարունակական են լինելու 30/11/2024 09:09 «Ժողովուրդ». Ռուսական կողմը ուղիղ քայլեր է անում հայերի դեմ՝ պատժելով Հայաստանի իշխանություններին 30/11/2024 09:07 «Հրապարակ». Հովիկ Աղազարյանը կուսակիցների համար անակնկալ մասնակցել է ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստին 30/11/2024 09:06 «Փաստ». Հաղորդագրությամբ ինչ էր ակնարկում ՌԴ Արտաքին հետախուզության ծառայությունը 30/11/2024 09:04 «Ժողովուրդ». ՔՊ-ում «ինքնամաքրման» գործընթաց է գնում 30/11/2024 09:02 «Հրապարակ». ՀՀ քաղաքացիության ձեռքբերումը չի՞ հակասում ԼՂ վերադարձի իրավունքին 30/11/2024 00:20 Սիրրիայում առաքելություն իրականացնող ՀՀ հումանիտար ականազերծման և բուժաշխատողների մասնագիտական խմբի բնականոն գործունեությունը անհնար է դարձել, վերադարձել են Հայաստան․ ՊՆ 29/11/2024 22:00 Բելի պարալիզ. Ինչպե՞ս կանխել աչքերի ախտահարումը 29/11/2024 21:55 Ձմռան առաջին օրերին ջերմաստիճանն էապես չի փոխվի 29/11/2024 21:39 Վանաձորի գազալցակայաններից մեկում տեղի ունեցած պայթյունից տուժած կա, վիճակը կայուն ծանր է 29/11/2024 21:25 Բորելը հայտարարել է՝ հեռանում է հիասթափված․ իրենց այդպես էլ չհաջողվեց դադարեցնել արյունահեղությունը Գազայի հատվածում 29/11/2024 21:03 Միջոցներ կձեռնարկենք ԵՄ պատվիրակության ղեկավարի և մյուս դեսպանների դեմ, եթե չփոխեն իրենց հռետորաբանությունը․ Կոբախիձե 29/11/2024 20:49 Վանաձորի գազալցակայաններից մեկում տեղի է ունեցել պայթյուն 29/11/2024 20:35 Աշոցքի, Ամասիայի ճանապարհներին մերկասառույց է