ՄԻԵԴ է ներկայացվել ՀՀ կառավարության 31 դիրքորոշում

ՀՀ արդարադատության նախարարությունը ներկայացրել է 2014 թ. իրականացրած աշխատանքների վերաբերյալ հաշվետվություն:

Մասնավորապես, հաշվետու ժամանակահատվածում Եվրոպական դատարան է ներկայացվել ՀՀ կառավարության թվով 31 դիրքորոշում (9-ով ավելի, քան 2013 թվականին ներկայացված դիրքորոշումները): Այս մասին հայտնում են ՀՀ ԱՆ տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի վարչությունից:

Ընդ որում, այդ թվի մեջ չեն ներառվում դիրքորոշումների ներկայացման երկրորդ փուլում Եվրոպական դատարան ուղարկված՝ արդարացի փոխհատուցման պահանջի վերաբերյալ ՀՀ կառավարության դիրքորոշումները, որոնք 15-ն են: Եվրոպական դատարան ներկայացված դիրքորոշումների 17 նախագիծ մշակվել է Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի հետ կապերի վարչության քաղաքացիական և քրեական գործերով բաժնի, իսկ 14 նախագիծ՝ Վարչության քրեական և վարչական գործերով բաժնի կողմից:

Նշված գանգատների առնչությամբ Վարչության աշխատակիցներին հանձնարարվել է ուսումնասիրել գանգատներում բարձրացված հարցերին առնչվող ներպետական օրենսդրությունը և Եվրոպական դատարանի նախադեպային իրավունքը: Կատարված աշխատանքներն ամփոփվել և ներկայացվել են հաստատման` պահպանելով սահմանված բոլոր ժամկետները:

Վարչությունը նաև ներգրավված է եղել երեք առանձին գործերով բարեկամական կարգավորման միջոցով հարցի լուծման գործընթացին, որոնցով մշակել և հաստատման է ներկայացրել Եվրոպական դատարան ներկայացման համար անհրաժեշտ գրությունների նախագծերը:

Նշված գործերից երկուսի վերաբերյալ Եվրոպական դատարանը որոշում է կայացրել համապատասխան գանգատները («Մելիքսեթյանն ընդդեմ Հայաստանի» և «Թարխանյանն ընդդեմ Հայաստանի») հանել քննվող գործերի ցուցակից:

Հաշվետու ժամանակահատվածում Եվրոպական դատարանից ստացվել են Հայաստանի Հանրապետության դեմ ներկայացված նաև 3 այլ գանգատներ, որոնց կապակցությամբ ՀՀ կառավարության պաշտոնական դիրքորոշման ներկայացման համար Եվրոպական դատարանի կողմից սահմանված ժամկետներն ավարտվում են 2015 թվականի հունվար ամսին: Նշված գանգատների առնչությամբ աշխատանքները գտնվում են ընթացքի մեջ: Տվյալ գործերով Վարչության կողմից ապահովվել է տեղական իրավասու մարմինների հետ անհրաժեշտ փաստաթղթաշրջանառությունը:

Բացի դրանից, հաշվետու ժամանակահատվածում Եվրոպական դատարանից ստացվել են նաև Եվրոպայի խորհրդի այլ պետությունների դեմ ներկայացված երկու գանգատ, որոնց վերաբերյալ ՀՀ կառավարությանն առաջարկվել է ներգրավվել որպես երրորդ կողմ: Երկու գործով էլ ՀՀ կառավարությունը հայտնել է երրորդ կողմ ներգրավվելու իր ցանկության մասին:

Վարչությունն իր լիազորությունների շրջանակում նաև անհրաժեշտ միջոցառումներ է ձեռնարկում Դատարանի վերջնական վճիռների և որոշումների կատարման ուղղությամբ: Նախ, հաշվետու ժամանակահատվածում Վարչության կառուցվածքում ստեղծվել է նոր՝ Վճիռների կատարման և կոնվենցիոն պահանջների ապահովման բաժին, որի հիմնական գործառույթներն են՝ 1) ապահովել Հայաստանի Հանրապետության վերաբերյալ Եվրոպական դատարանի վճիռների և որոշումների պահանջների կատարումը,  2) ապահովել Հայաստանի Հանրապետության իրավական համակարգում մարդու իրավունքների միջազգային և եվրոպական չափանիշների ներդրումը (մասնավորապես «Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին» եվրոպական կոնվենցիայի, «Խոշտանգումների և այլ դաժան, անմարդկային կամ արժանապատվությունը նվաստացնող վերաբերմունքի կամ պատժի դեմ» ՄԱԿ-ի կոնվենցիայի ու մարդու իրավունքների վերաբերյալ միջազգային այլ փաստաթղթերի մասով): Նոր բաժնի պետի և առաջին կարգի մասնագետի թափուր պաշտոնները համալրվել են «Քաղաքացիական ծառայության մասին» ՀՀ օրենքի պահանջներին համապատասխան:

Հաշվետու ժամանակահատվածում Վարչությունը նաև շարունակել է ակտիվ և անմիջական համագործակցությունը Եվրոպայի խորհրդի Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի վճիռների կատարման դեպարտամենտի հետ: Նշված դեպարտամենտի հետ համագործակցության և Վարչության կողմից ներկայացված լրացուցիչ և ամբողջական Գործողությունների հաշվետվությունների ներկայացման արդյունքում 2014 թվականին Եվրոպայի խորհրդի Նախարարների կոմիտեն քննարկել է 5 վճիռ և փակել այդ վճիռների կատարողական վարույթները: Փակված վարույթներից են նաև «Բայաթյանն ընդդեմ Հայաստանի», «Ծատուրյանն ընդդեմ Հայաստանի» և «Բուխարատյանն ընդդեմ Հայաստանի» վճիռներով վարույթները (վճիռները վերաբերում էին «Եհովայի վկաներ» կրոնական կազմակերպության ներկայացուցիչների կողմից պարտադիր զինվորական ծառայությունից հրաժարվելու խնդրին):

Բացի դրանից, Եվրոպական դատարանի վճիռների կատարումը վերահսկող վերը նշված դեպարտամենտի հրավերով Վարչության նոր բաժնի աշխատակիցները ս.թ. դեկտեմբերի 2-ից 4 ը մասնակցել են Նախարարների կոմիտեի հերթական՝ մարդու իրավունքների հարցերով 1214-րդ ժողովին: Միաժամանակ, դեկտեմբերի 5-ին նրանք մասնակցել են նաև Եվրոպայի խորհրդի Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի վճիռների կատարման դեպարտամենտի ղեկավարության և ՀՀ արդարադատության նախարարության պատվիրակության միջև Ստրասբուրգում անցկացված երկկողմ խորհրդակցություններին, որի ընթացքում քննարկվել են Հայաստանի վերաբերյալ Եվրոպական դատարանի վճիռների կատարման և դրանց հնարավոր փակման հետ կապված հարցեր:

Եվրոպական դատարանի վճիռների կատարման ուղղությամբ Վարչությունն ապահովել է նաև 2014 թվականին կայացված «Մինասյանն ընդդեմ Հայաստանի» վճռով արդարացի փոխհատուցման ենթակա գումարի վճարումը, վճռի թարգմանությունն ու ՀՀ արդարադատության նախարարության պաշտոնական կայքում հրապարակումը: Բացի դրանից, Վարչությունն ապահովել է նաև 2014 թվականին կայացված մյուս երեք գործերով («Բաղդասարյանը և Զարիկյանցն ընդդեմ Հայաստանի», «Ղարիբյանը և այլոք ընդդեմ Հայաստանի», «Ղասաբյանը և այլոք ընդդեմ Հայաստանի») վճիռների թարգմանությունը:

ՀՀ արդարադատության նախարարության Թարգմանությունների կենտրոնի կողմից թարգմանությունները ստանալուն պես Վարչությունը կապահովի հայերեն տեքստերի մասնագիտական խմբագրումը և հրապարակումը:

Հաշվետու ժամանակահատվածում Վարչությունը ներգրավված է եղել առանձին օրենքների նախագծերի մշակման աշխատանքներին, որոնց մշակումը պայմանավորված է եղել Եվրոպական դատարանի վճիռների կատարման անհրաժեշտությունից: Մասնավորապես, Վարչության մասնակցությամբ մշակվել են ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքում և ՀՀ քրեակատարողական օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու վերաբերյալ օրենքների նախագծերը, որոնցով նախատեսվում են կատարելագործել ոչ նյութական վնասի հատուցման կառուցակարգը և քրեակատարողական օրենքի առանձին դրույթներ համապատասխանեցնել Խոշտանգումների կանխարգելման կոմիտեի սահմանած իրավական չափանիշներին: