03/05/2017 10:47
Կկարծեմ, որ լավագույն որակն իմ մոտ է. Սիրիահայ արծաթագործը՝ Վերնիսաժում (Լուսանկարներ, տեսանյութ)
39-ամյա Ջորջ Քյոշկերյանը, նրա կինը՝ Դալարը, և ավագ դուստրը՝ Ալիսիան, 4.5 տարի առաջ սիրիական Հալեպից տեղափոխվել են Երևան, որպեսզի իրենց փոքրիկը ծնվի անվտանգ, ապահով միջավայրում: Եկել են ու մնացել: Որդին՝ Հրակը, այժմ 4.5 տարեկան է:
Տարիների դժվարություններից, փորձություններից հետո այժմ «Վերնիսաժի» մի անկյունում Ջորջն ունի փոքրիկ տաղավար, որտեղ վաճառում է իր ձեռքով պատրաստած արծաթյա զարդեր՝ նուրբ, ճաշակով, գեղեցիկ:
«Սկզբնական շրջանում չգիտեի՝ ինչ է պետք, կամաց-կամաց սովորեցի՝ ինչն է տուրիստների, տեղացիների պահանջները: Գործի մեջ մտանք ու, փառք Աստծո, ստացվեց: Հեշտ չեղավ, մանավանդ ամեն ինչ պետք է զրոյից սկսեինք», - Aysor.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասում է Ջորջ Քյոշկերյանը:
Հալեպում Ջորջը, ասում է, կյանքն է թողել, անհոգ մանկությունը, դրա մասին հիշողությունները, ապրումները: Սեփական տունն էլ է թողել, որին պատերազմը վնասներ չի տվել, թողել է նաև խանութ, որը, սակայն, վնասվել է: Ծանոթներն են հետևում տանը, խանութին: Երևանում նա ապրում է վարձակալած բնակարանում: «Հետ դառնալը դժվար է, 4.5 տարի ստեղ ենք, երեխաներս դպրոց, մանկապարտեզ են գնում: Հլա որոշում չկա երթալու», - ասում է նա:
Հիշում է՝ Հալեպում առևտրով է զբաղվել, ունեցել է խանութ, արծաթեղենից խոշոր իրեր է վաճառել, սակայն Հայաստանում պահանջարկն այլ է եղել ու սկսել է արծաթից զարդեղեն պատրաստել, վաճառել:
Հարմարվել է հայաստանցիների պահանջին, բայց թելադրել է իր ճաշակը. սկսել է պատրաստել փոքր, նուրբ զարդեր ու ընդունվել հայ կանանց ու աղջիկների կողմից:
«Նուրբ կտորներ շուկայում չկային, ավելի մեծ քարերով կտորներ էին շուկայում: Հիմա, որ մենք եկանք, նուրբ կոմպլեկտներ սկսանք բերել ու ժամանակի ընթացքին, փառք Աստծո, մարդիկ սկսան գնել», - ասում է Ջորջը:
Սիրիահայ արծաթագործի վզնոցների գները բավական մատչելի են՝ 2500 դրամից մինչև 10 հազար դրամ: Սփյուռքահայ զբոսաշրջիկների պահանջներն էլ են բավարարվում. Ջորջի զարդառատ անկյունում կան հայկական թեմաներով զարդեր, հիմնականում նռան տեսքով՝ կենաց ծառ, հայկական խաչեր, գրքեր, որոնց վրա տերունական աղոթքն է:
Հայաստանյան շուկան դժվարություններ ունի: Ջորջն ասում է՝ այստեղ առևտուրը սեզոնային է, ձմռանը գործ չկա, կանգ է առնում: «Տեղացի հաճախորդներ ունեցա, որ երբ նվեր են ուզում անեն, ինձ են փնտրում: Բայց ընդհանրապես, մեծամասնությունը տուրիստներ են՝ ձմեռն ավելի քիչ, ամառը՝ ավելի շատ», - ասում է սիրիահայ վաճառականը:
Ճիշտ է, Հալեպում պատերազմ չկա, դադարել է, բայց Ջորջի կարծիքով, 100 տոկոս անվտանգ չէ: «Ես շատ կուզեի բոլորն ալ Հայաստան գան, շատերը Հալեպից, երբ տեսան ապրելու պայմաններ չկան, Կանադա գնացին, Ավստրալիա գնացին: Ես կընախընտրեմ Հայաստան մնալ: Աստված տա, գործերս լավ ըլլան, կմնամ էստեղ, նույնիսկ Սիրիա հետ չեմ դառնա, բայց եթե գործերս լավ չըլլան, ուրիշ ճամփա պետք է մտածեմ, գուցե՝ հետ դառնամ Սիրիա», - ասում է Ջորջ Քյոշկերյանը:
Սիրիահայ առևտրականը մրցակցության խնդրի առաջ էլ է կանգնել, բայց ասում է՝ իր համար կարևորը որակյալ ապրանք վաճառելն է. «Շատ բաներ կան, որ պիտի քոփի ըլլա, բայց որակի կողմեն, կկարծեմ, որ լավագույն որակն իմ մոտ է: Ես չեմ կարա և որակավոր, և էժան ապրանք վաճառել, կամ որակով պիտի ըլլա, կամ էժան»:
Հասկանում է՝ երկիրը ծանր վիճակում է և ոչ ոք պարտավոր չէ իր համար օգտակար լինել. «Ինչ-որ անում են, բոլորին ալ վարձքը կատար, ես անձնապես մեկեն ոչ մի բան չեմ սպասեր, միայն Աստծուցմե հաջողություն կսպասեմ, ուրիշ ոչ մի բան: Էս ճակտիս քրտինքովս, ինչպես որ Սիրիա մեջտեղ եկանք, 15-20 տարի աշխատեցանք, որ մեր ունեցածը ունենանք: Այստեղ էլ ջանք պետք է թափենք»: