Պատերազմի բժիշկները. Անատոլի Գնունի. Ինչքան շատ ես տեսնում մահն, այնքան ավելի շատ ես սիրում կյանքը (Տեսանյութ)

22/02/2021 15:59

Պատերազմի բժիշկները. Անատոլի Գնունի. Ինչքան շատ ես տեսնում մահն, այնքան ավելի շատ ես սիրում կյանքը (Տեսանյութ)


Պատերազմի հենց առաջին օրն է «Սպիտակ բանակի» առաջամարտիկներից Անատոլի Գնունին Արցախ մեկնել։

Պատմում է՝ սկզբում թվացել է, թե պետք է գնան Արցախ, տեղավորվեն հյուրանոցում, սպասեն, բայց ժամանակն արել է լրիվ հակառակը։

«Մենք եկանք, տեսանք ինչ է կատարվում, անմիջապես շորերը փոխեցինք հիվանդանոցում ու միշտ մնացինք մեր բժշկական հանդերձանքով, որովհետև հյուրանոց գնալու ժամանակ չկար», - պատմում է բժիշկը։

Ասում է, որ շատ ծանր օրեր են ապրել Արցախում, ընդունել են բավականին մեծ ծավալով վիրավորների։

Բժիշկ Գնունին փրկել է ոչ միայն հարյուրավոր զինվորների կյանքեր, այլև՝ լրագրողների. բժիշկը փրկել է ֆրանսիացի լրագրողի կյանքը։

Պատմում է՝ տասնյակ ձեռքեր են գրկել վիրավոր լրագրողին ու մեքենայից տեղափոխել պատգարակի վրա, այունհետև՝ դեպի վիրահատարան։

Վիրահատության ավարտից հետո Անատոլի Գնունին լրագրողին պատմել է, որ Արցախի ու Հայաստանի ժողովուրդն աղոթում էր նրա համար։

«Եվ ինքն ասում էր՝ «դա ճի՞շտ է», ասում էի Արցախի նախագահը եկավ ձեզ այցեության ու նորից ասում էր՝ «դա ճի՞շտ է», ասում էի Էմանուել Մակրոնն ինքնաթիռ է ուղարկել ձեր հետևից. լրագրողը զարմացած էր ու հուզված», - պատմոմ է նա։

Բժիշկը բեկորը, որը հանել են վիրավոր լրագրողի որովայնի խոռոչից, դրել է տոպրակի մեջ, կապել ու, ինչպես խաչն են կախում, այդ բեկորը կախել է ֆրանսիացու պարանոցից։

«Ասացի՝ սա այն կտորն է, որը ձեզ վնաս է հասցրել, ասացի՝ ձեզ եմ տալիս, որպեսզի դուք տեսնեք ինչ վատ բան է պատերազմը ու այս փոքր կտորը կարող էր ձեր կյանքը խլել», - պատմում է Գնունին։

Բժիշկը շատ հուզիչ պահերի է ականատես եղել։ Պատմում է, որ երբ բժիշկներով գնացել են հաց ուտելու, ճանապարհին տեսել են մոտավորապես 300-ից ավելի երեխաների, որոնց տարհանում էին Արցախից։

«Շատ ցավալի տեսարան էր, ոստիկաններն անցնող մեքենաները կանգնեցնում էին, երեխաներին նստեցնում էին մեքենաների մեջ ու ասում էին՝ շուտ դուրս հանեք. մենք այդ օրը հաց չկերանք, վերադարձանք հիվանդանոց, այդ ամենը տեսնելուց հետո ուղղակի էլ հնարավոր չէր ինչ-որ մի տեղ նստել», - պատմում է բժիշկը։

Ամենածանր դեպքերից հիշում է, երբ Շուշիից տեղափոխել են վիրավոր ոստիկաններին։

Անատոլի Գնունիի համար այս պատերազմում հայտնագործություն էին երիտասարդ բժիշկները, ովքեր դարձել են պրոֆեսիոնալ, կատարում էին առավելագույնը։

Նրան հուզել է նաև շտապօգնության բժիշկների աշխատանքը, ասում է՝ իրարից խլում էին հիվանդներին։

Հուզիչ պատմություններ կան նաև բուժքույրերի հետ կապված։

«Բուժքույրը կանգնած էր վիրահատարանում ու իր զավակներին ու ամուսնուն ուղարկել էր առաջնագիծ, մեկ էլ լուր է հասնում, որ գնդակոծության ժամանակ ավերվել է իր տունը, ինքը ոչ մի լուր չուներ իր հարազատներից, բայց կանգնած կյանքեր էր փրկում։ Լինում էին դեպքեր, երբ բուժքույրը տեսնում էր իր հարազատին վիրավորների մեջ, եղել է դեպք, որ նայել են ու ուշագնաց են եղել, պարզվում էր՝ հորեղբոր տղան է կամ եղբայրը», - հիշում է Գնունին ու պատմում, որ նման մի դեպք էլ իր հետ է պատահել. վիրավորների մեջ տեսել է իր բարեկամի տղային։

Բժիշկն արդեն Հայաստանում էր, երբ ստորագրվեց հայտնի փաստաթուղթը. իրեն հետ էին կանչել Երևան, քանի որ Երևանում արդեն շատ վիրավորներ կային ու իր կարիքն արդեն այստեղ կար։ Եկել է Երևան, սակայն օրեր անց վարակվել կորոնավիրուսով։

«Թեպետ ես պատրաստ էի վերադառնալու արդեն որպես զինվոր, երբ իմացա, որ թշնամին մոտեցել է Շուշիին», - ասում է բժիշկն ու նշում, որ նման ցանկություն հայտնել է իր որդին, որոշել են՝ հայր ու որդի որպես զինվոր են արդեն գնալու Արցախ, սակայն ստորագրված փաստաթուղթը նրանց նպատակը կիսատ է թողել։

Պատերազմը ծանր հետք է թողել բժշկի վրա, ասում է՝ տեսնում ես երիտասարդ սերունդին, որը կա՛մ զոհվում է, կա՛մ հաշմանդամություն ստանում։

«Ինչքան շատ ես տեսնում մահը, այնքան ավելի շատ ես սիրում կյանքը», - ասում է բժիշկ Անատոլի Գնունին։

Հեղինակ՝ Անի Վարդանյան, օպերատոր՝ Սեյրան Անտոնյան

Աղբյուր՝


Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

Այսօր, 12:40 Բագրատ Սրբազանի առաջնորդած շարժումը երթով անցնում է համալսարաններով, նրանց են միանում ուսանողները Այսօր, 12:28 ԵՊԲՀ ուսանողները ահազանգում են՝ դեկանատից անհատապես զանգում են և սպառնում Այսօր, 12:22 Երևանում է Անգլիայի ազգային բալետը՝ Ակրամ Խանի լեգենդար «Ժիզել» բալետային ներկայացմամբ Այսօր, 12:19 Վարդենյաց լեռնանցքի հատվածում կատարվելու են քարաթափման աշխատանքներ Այսօր, 12:18 Բլոգեր Միկա Բադալյանին բերման են եթարկել Այսօր, 12:16 Միանում եմ Բագրատ Սրբազանի հայտարարած դասադուլին և գործադուլին. Գևորգ Թամամյան Այսօր, 12:13 Բողոքի ակցիայի մասնակիցը ձերբակալվել է. ՔԿ Այսօր, 12:10 Բելգիայի հայերի կոմիտեն իր լիակատար աջակցությունն է հայտնում «Հանուն հայրենիքի» շարժմանը Այսօր, 12:08 Սյունիքում «Սուր էգզոգեն թունավորում`գազի արտահոսքից» ախտորոշմամբ հիվանդանոց են տեղափոխվել ընտանիքի 5 անդամներ, այդ թվում՝ անչափահասներ Այսօր, 12:06 Դիլիջանում ևս դասադուլ է Այսօր, 12:04 Հակակոռուպցիոն դատարանը փոփոխեց Ցոլակ Ակոպյանի խափանման միջոցը․ վարչական հսկողությունը վերացրեց Այսօր, 11:56 Վարչապետի թեկնածուն պետք է լինի Բագրատ Սրբազանը. Վարդան Օսկանյան (Տեսանյութ) Այսօր, 11:53 Երևանում և մարզերում մի շարք ճանապարհներ քաղաքացիները փակել են (Լուսանկարներ) Այսօր, 11:51 Հաղթանակի օրվան նվիրված երթ՝ Աբովյան համայնքում (Տեսանյութ) Այսօր, 11:40 Կրակոցներ՝ Աշտարակում. դեպքի վայրում հայտնաբերվել են «Mercedes» ու «Lada» մեքենաներ Այսօր, 11:37 ԵՊՀ արհմիությունը կոչ է անում բոլոր դասախոսներին և աշխատողներին միանալ համազգային բողոքի և անհնազանդության խաղաղ միջոցառումներին Այսօր, 11:34 Այս իշխանությունները մեզ տանում են դեպի անդունդ. պետք է խենթ լինել. ԵՊՀ ուսանողական խորհրդի նախագահ (Տեսանյութ) Այսօր, 11:30 Հայաստանի իշխանությունը կրկին զորակցություն է ստանում թշնամուց. Թյուրքագետ Այսօր, 11:26 Լոռու, Արագածոտնի, Գեղարքունիքի մարզերի մի շարք բնակավայրերում, Կապանում, Երևանում մայիսի 13-ին, 14-ին և 15-ին գազամատակարարման դադարեցումներ կլինեն Այսօր, 11:19 2024 թ. «Ավրորա» մրցանակին է արժանացել կոնգոյացի բժիշկ և իրավապաշտպան Դենիս Մուկվեգեն Այսօր, 11:12 ՀՀ գլխավոր դատախազը բավարարել է Գերմանիայի միջնորդությունը. առանձնապես խոշոր չափերի խարդախություն կատարելու մեջ մեղադրվող անձը հանձնվել է Գերմանիային Այսօր, 11:04 Գերմանիայում էի, բայց տեսնելով՝ ինչ է կատարվում այստեղ, եկել եմ. Կամո Ունանյանը միացել է Սրբազանի շարժմանը Այսօր, 11:00 Տիգրան Աբրահամյանը մանրամասներ հայտնեց, թե ինչ են քննարկել Բագրատ Սրբազանի հետ Այսօր, 10:57 Բագրատ Սրբազանի առաջնորդությամբ՝ շարժումը երթով գնում է դեպի ԵՊՀ․ կոչ արվեց ժամը 18։30-ին հավաքվել Հանրապետության հրապարակում Այսօր, 10:54 LIVE. ԵՊՀ-ում դասադուլ է: ԵՊՀ Ուսանողական խորհուրդը միանում է շարժմանը Այսօր, 10:48 Աշխարհի խոշորագույն պարբերականներն անդրադարձել են Հայաստանում սկսված շարժմանը Այսօր, 10:45 ՔՊ-ից իրենց նախաձեռնությամբ որոշ կոնտակտներ եղել են․ Սուրեն Պետրոսյան Այսօր, 10:29 Պուտինը վարչապետի պաշտոնում առաջարկել է Միշուստինի թեկնածությունը Այսօր, 10:27 Տավուշի մարզի Բերդավան համայնքում բացվել է երիտասարդական-մշակութային կենտրոն Այսօր, 10:25 Ոչ մի հիասթափություն, ընդհակառակը՝ ճնշման մեծացում․ Թյուրքագետ Այսօր, 10:22 Ամեն ինչ հնարավոր է. Սրբազանն՝ Արման Թաթոյանին վարչապետի թեկնածու դիտարկելու մասին Այսօր, 10:18 Հովհաննես Ազոյանի խորհուրդը՝ հեղափոխություն անել ցանկացողներին Այսօր, 10:15 Վարչապետի թեկնածուի տարբեր անուններ են քննարկվում՝ ձեր սիրած ու չսիրած. Բագրատ Սրբազան Այսօր, 10:12 Դասադուլն ավանդական և թույլատրելի կոլեկտիվ բողոքի գործողություն է, որը պաշտպանված է Սահմանադրությամբ. Ռուբեն Մելիքյան Այսօր, 10:10 ԵՊՀ-ում դասադուլ է․ ԵՊՀ ուսանողական խորհուրդը միանում է «Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժմանը (Տեսանյութ) Այսօր, 10:07 Կեղծիքը ՔՊ-ականների վարքագիծն է, հայտնվել ենք ստի ու կեղծիքի հիմնարկում. Բագրատ Սրբազան Այսօր, 10:00 «Լադանիվա»-ն «Եվրատեսիլ 2024»-ի եզրափակիչ փուլում է․ ելույթ կունենա 19-րդ համարի ներքո Այսօր, 09:51 Լույս չի լինելու Այսօր, 09:43 Այսօր Ալմաթիում սպասվում է Միրզոյան-Բայրամով հանդիպումը Այսօր, 09:19 «Ժողովուրդ». Փաշինյանը թիմակիցներին sms շփումներով հանդարտեցրել է՝ ասելով, թե առաջիկա օրերին հավաքը կմարի Այսօր, 09:12 «Հրապարակ». Վեց տարի առաջ նույն հրապարակում Նիկոլին էին փառաբանում, իսկ վեց տարի անց Նիկոլին են հայհոյում Այսօր, 09:09 «Ժողովուրդ». Փաշինյանի իշխանությունը փորձում է հանրային վերաբերմունք ձևավորել, թե թալանը հետ է բերում Այսօր, 09:06 «Հրապարակ». Սրբազանի դեմ վարույթ են սկսել․ քննարկում են ընթացք տալ-չտալու հարցը Այսօր, 09:04 «Հրապարակ». Ալեքսանդր Ցականյանին խոստացել են գեներալի կոչում տալ, բայց ինչի՞ դիմաց Այսօր, 09:03 «Ժողովուրդ». Ոչ բոլոր ՔՊ-ականները տեղադրեցին Փաշինյանի լուսանկարը Այսօր, 09:00 «Ժողովուրդ». Աննա Հակոբյանի հետ լուսանկարվելու իրավունքն ավելի ազդեցիկ է, քան օրենքի պահա՞նջը Այսօր, 08:56 «Հրապարակ». Փաշինյանը պատրաստվում է նոր զիջումների` հօգուտ Ադրբեջանի Այսօր, 00:49 Մեր նպատակից, օրակարգից չպետք է շեղվենք․ Բագրատ Սրբազանը՝ Հանրապետության հրապարակում 09/05/2024 23:43 Կապ է հաստատվել «Խոսնակ.ամ» լրատվական կայքի լրագրող Նանե Իսրայելյանի հետ՝ իր մասնակցությամբ տեղի ունեցած միջադեպի առնչությամբ․ ՄԻՊ խորհրդական 09/05/2024 22:11 «Իրականացվում են անհրաժեշտ գործողություններ՝ կատարվածի հանգամանքները պարզելու նպատակով»․ ՔԿ-ն՝ Հանրապետության հրապարակում հայտնված բեռնատարի վարորդի գործողությունների մասին 09/05/2024 21:54 Հրապարակ մտած բեռնատարի վարորդին ձերբակալել են․ «Սպուտնիկ Արմենիա» 09/05/2024 21:45 Շտապօգնության մասնակցությամբ ավտովթար՝ Արմավիր քաղաքում. բուժքույրը տեղափոխվել է հիվանդանոց 09/05/2024 21:36 ՔԿ-ն «Տավուշը հանուն հայրենիքի» նախաձեռնության աջակիցներին մեղադրել է լրագրողի մասնագիտական գործունեությանը խոչընդոտելու մեջ 09/05/2024 21:22 Շնորհակալ եմ պարոն Բագրատ Գալստանյանին՝ մեր քաղաքացիների առողջությունը կարևորելու և մեր հակածխախոտային պայքարին միանալու համար. Արսեն Թորոսյան 09/05/2024 21:17 Փաշինյանի կուսակցությունը պատասխանել է Բագրատ Սրբազանին 09/05/2024 21:15 Դավաճան իշխանություններին հեռացնելը, իհարկե, ազգային խնդիր է, բայց նաև քաղաքական, ամեն ինչ ճիշտ ընթացքի մեջ է․ Մելիք-Շահնազարյան 09/05/2024 21:08 Առաջիկա օրերին խորհրդարանում Փաշինյանին անվստահություն կհայտնեն, վաղն առավոտից մեկնարկում են խաղաղ անհնազանդության գործողություններ 09/05/2024 20:56 Հանրապետության հրապարակն՝ այսօր․ Ֆոտոշարք 09/05/2024 20:49 Բագրատ Սրբազանը պատգամավորների հետ է խորհրդակցում (Տեսանյութ) 09/05/2024 20:24 Ես գիշերելու եմ Հանրապետության հրապարակում. Բագրատ Սրբազան 09/05/2024 20:12 «Կստիպենք»․ Սրբազանը ասաց՝ ինչ քայլեր են անելու՝ հասնելու համար Փաշինյանի հրաժարականին (Տեսանյութ) 09/05/2024 20:06 Ավելի քան համոզված եմ՝ Բագրատ Սրբազանի հաշտության օրակարգը հաղթելու է ստի, կեղծիքի ու դավաճանության դեմ պայքարում․ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյան 09/05/2024 19:59 Իրավապահ համակարգը պատրաստ է կոշտ միջոցներ ձեռնարկել հնարավոր սադրանքների և անկարգությունների դեմ․ «Հայկական ժամանակ» 09/05/2024 19:53 Նիկոլ Փաշինյանի մամուլի խոսնակն արձագանքել է Սրբազանի պահանջին 09/05/2024 19:47 Բագրատ Սրբազանը Փաշինյանին հիշեցրեց հրապարակում հավաքվելու իր խոստումը և հրաժարականի համար ժամանակ տվեց՝ մինչև 20։00-ն 09/05/2024 19:41 Ավանդական լուսանկար՝ Հայրենական պատերազմի մասնակից պապիկիս տարեդարձին. Սուրեն Պապիկյան 09/05/2024 19:38 ՔՊ-ից արձագանքում են Սրբազանի՝ Փաշինյանին 1 ժամ ժամանակ տալուն և հրաժարականի պահանջին 09/05/2024 19:30 Սպասում ենք պահանջի իրականացմանը․ Հուսամ՝ անցնցում կկատարեն․ Սրբազանը՝ Փաշինյանի հրաժարականի մասին 09/05/2024 19:19 Միասին վերադարձնելու ենք մեր արժանապատիվ ապագան․ Սուրեն Պետրոսյան 09/05/2024 19:12 Տավուշը պայքարեց, մաքառեց, մեր ժողովուրդը ցույց տվեց, թե ինչքան արժանապատիվ է․ Գառնիկ Դանիելյան (Տեսանյութ) 09/05/2024 19:07 Ուզում եմ որդիական խոնարհումով՝ ծնկած շնորհակալություն հայտնել իմ հորը՝ Ամենայն Հայոց հայրապետին․ Բագրատ Սրբազան 09/05/2024 19:02 Թո՛ղ Հայաստանի կյանքում սկսվի արժանապատվության, ճշմարտության, հաղթանակի և իրական խաղաղության շրջանը. Գուրգեն Մելիքյան 09/05/2024 18:54 «Հեռացի՛ր, հեռացի՛ր»․ Հանրապետության հրապարակում պահանջում են Փաշինյանի հրաժարականը 09/05/2024 18:48 Մեկ ժամվա ընթացքում պատրաստ եմ հանդիպել և քննարկել Նիկոլ Փաշինյանի հեռացման պայմանները․ Բագրատ Սրբազան 09/05/2024 18:43 Առաջին անգամ եմ տալու նրա անունը. Նիկոլ Փաշինյան, 1 ժամ ժամանակ ունեք հրաժարական ներկայացնելու համար. Բագրատ Սրբազան (Տեսանյութ) 09/05/2024 18:30 Ոչինչ և ոչ ոք՝ ո՛չ երկնքում և ո՛չ երկրի վրա, չի կարող հայոց փառավոր ոգին ընկճել․ Բագրատ Սրբազան 09/05/2024 18:19 Հանրապետության հրապարակում համազգային հավաքը սկսվեց ՀՀ օրհներգով և Տերունական աղոթքով 09/05/2024 18:04 Ջերմ ողջույններ, գրկախառնություններ ու օրհնություն. Ինչպես են Հանրապետության հրապարակում դիմավորում Բագրատ Սրբազանին (Տեսանյութ) 09/05/2024 17:52 «Լավ են արել, որ նախկինները միացել են, իրենք էլ թող միանան ու այդպես արդարանան»․ Բագրատ Սրբազան 09/05/2024 17:44 Շուշիի Ղազանչեցոց եկեղեցու ռմբակոծության ժամանակ հրաշքով ողջ մնացած հայտնի փոքրիկները Հանրապետության հրապարակում են 09/05/2024 17:40 Քաղաքացիները պատշգամբներից ողջունում են երթի մասնակիցներին 09/05/2024 17:26 Բագրատ Սրբազանին մոտեցավ և Շարժմանը զորակցություն հայտնեց քաղբանտարկյալ Նարեկ Սամսոնյանի մայրը 09/05/2024 17:20 «Հո դուք հողատո՞ւ չեք»․ ՔՊ-ականն՝ ընդդիմությանը 09/05/2024 17:10 «Ժամանակն է փոփոխությունների»․ ԱԳ նախկին նախարարները, դիվանագետները, Արցախյան շարժման առաջամարտիկ Գուրգեն Մելիքյանը ևս Հանրապետության հրապարակում են 09/05/2024 17:05 Հայրենիքի ցավն է մարդկանց բերել այստեղ. Հրանտ Մարգարյան 09/05/2024 16:58 Դեպի Հանրապետության հրապարակ եկող բազմամարդ երթի մի ծայրը Բաղրամյան պողոտայի սկզբում է, մյուսը՝ Ֆրանսիայի հրապարակում 09/05/2024 16:55 Մհեր Գրիգորյանն ու Թանոս Արվանիտիսը քննարկել են կառավարության հարկաբյուջետային քաղաքականությունը 09/05/2024 16:50 Ճշմարտության երթը նաև հստակ ուղերձ է աշխարհին ՝ Հայաստանը ծնկի եկած, հուսալքված և հանձնված չէ․ Վարդան Ոսկանյան 09/05/2024 16:43 «Մարդիկ եկել են իրենց անհանգստությունը, մտահոգությունը հայտնելու ՀՀ իշխող ռեժիմի նկատմամբ, որը երկիրը բերել, հասցրել է այս ծայրահեղ կետին»․ Տիգրան Աբրահամյանը Հանրապետության հրապարակում է 09/05/2024 16:37 ՆԳՆ-ն հերքել է լուրերը, թե ոստիկաններն Աբովյանում ճանապարհներ են փակել 09/05/2024 16:32 Ոստիկանապետը հանրահավաքի մասնակիցներին հորդորեց թույլ չտալ այնպիսի արարքներ, որ ոստիկանությունը բռնի ուժ կիրառի 09/05/2024 16:20 Իշխանափոխությունից հետո սահմանազատմանը մասնակցած մարդիկ կանգնելու են պատասխանատվության առաջ․ Չալաբյան 09/05/2024 16:13 Վահե Ղազարյան, Ձեզ եմ դիմում՝ դադարեցրեք ապօրինություններ գործելը․ Բագրատ Սրբազան 09/05/2024 16:11 Եռաբլուրի հարակից հողատարածքները հանցավոր սխեմայով օտարման արդյունքում պետությանը 1մլրդ 650մլն դրամի վնաս պատճառելու գործն ուղարկվել է դատարան. ՔԿ 09/05/2024 16:01 Եթե Հայաստանում չփոխենք իշխանություն, ամիսների ընթացքում ունենալու ենք լիարժեք թուրքական վերահսկողություն ու դատարկված Հայաստան․ Վարուժան Գեղամյան 09/05/2024 15:32 Պետական և համայնքային որոշ կառույցների աշխատակիցներին զգուշացվել է` կհեռացվեն աշխատանքից, եթե մասնակցեն հավաքներին. Ռուբեն Մելիքյան 09/05/2024 15:22 ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանը ծաղկեպսակ է դրել «Հաղթանակ» զբոսայգու անմար կրակի մոտ 09/05/2024 15:00 Արմավիրում Տիգրանը դաշտում կարիքներն է հոգացել, ինչը զայրացրել է մեկ այլ քաղաքացու. դիտողություն է արել, ապա՝ կրակել 09/05/2024 14:39 Հայկական կողմի խնդրանքով ՌԴ սահմանապահները կմնան հայ-թուրքական և հայ-իրանական սահմանին. Պեսկով 09/05/2024 14:27 Շունը կծել է նախարարության բաժնի պետին, վերջինս էլ կրակել է շան վրա

Տվյալ բաժնի վերջին նյութերը